και δεν είναι καθόλου εύκολο να τις υποψιαστεί κανείς.
Κάποιες λέξεις που λέμε καθημερινά δεν είναι τελικά ελληνικές κι ας πιστεύουμε το αντίθετο.
Ο γλωσσικός δανεισμός, δηλαδή η διαδικασία μέσα από την οποία μία γλώσσα παίρνει και ενσωματώνει στοιχεία από μία άλλη, αφορά κάθε γλώσσα του κόσμου και κυρίως το λεξιλόγιό της. Προφανώς, λοιπόν, αφορά και την ελληνική η οποία έχει δανείσει και έχει δανειστεί χιλιάδες λέξεις.
Κάποιες από τις λέξεις που έχει δανειστεί η ελληνική γλώσσα καταλαβαίνεις εύκολα ότι δεν είναι ελληνικής ετυμολογίας. Ιδίως αυτές που προέρχονται από τα γαλλικά ή τα αγγλικά (πχ ασανσέρ, ίντερνετ, ρεζερβουάρ κτλ). Υπάρχουν όμως και πολλές άλλες που έχουν ελληνοποιηθεί μορφολογικά και δεν είναι καθόλου εύκολο να τις υποψιαστεί κανείς.
Σβέρκος
Ουσιαστικά η ελληνική λέξη είναι «τράχηλος» αλλά κατά βάση έχει κυριαρχήσει ο σβέρκος. Η λέξη αυτή δεν είναι ελληνικής αλλά αλβανικής ετυμολογίας και προέρχεται από τη ρίζα zverk.
Μπέσα
Άλλη μία λέξη της ελληνικής γλώσσας που έχει αλβανική προέλευση. Συγκεκριμένα προέρχεται από τη λέξη besa που σημαίνει «τιμή, λόγος τιμής». Σύμφωνα με τον Νίκο Σαραντάκο, ήταν ο όρκος τιμής που έδινε η οικογένεια του δολοφονημένου ότι θα πάρει εκδίκηση από τον φονιά. Μπαμπέσης και μπαμπέσικα, λοιπόν, είναι αυτός που δεν έχει τιμή: βλ. «με έφαγε μπαμπέσικα».
Παράδεισος
Πιθανώς να νομίζατε ότι πρόκειται για καθαρά ελληνική λέξη. Δεν είναι, και μάλιστα έχει μία πολύ ενδιαφέρουσα ιστορία. Προέρχεται από τα περσικά και τη ρίζα *pardēz που ουσιαστικά σήμαινε τον κήπο και συγκεκριμένα τον πλούσιο κήπο του ηγεμόνα.
Παπούτσι
Η ελληνική λέξη γι’ αυτό που εμείς λέμε παπούτσι είναι η λέξη «υπόδημα». Δεν είναι ακριβώς ξεχασμένη αλλά χρησιμοποιείται πολύ σπανιότερα και σε συγκεκριμένες περιστάσεις. Η λέξη παπούτσι προέρχεται από τα τουρκικά και συγκεκριμένα από το pabuç που με τη σειρά του έρχεται από την περσική γλώσσα.
Γάμπα
Εδώ έχουμε την περίπτωση ενός άμεσου δανείου, αυτή τη φορά από την ιταλική γλώσσα και την ιταλική λέξη gamba που σημαίνει μηρός ανθρώπου ή τμήμα της κάλτσας και του παντελονιού στο ύψος της κνήμης. Όλα αυτά όμως προέρχονται από το λατινικό camba που σήμαινε το πόδι του αλόγου.
Καρβέλι
Γενικά αυτή η λέξη που συνήθως χρησιμοποιείται στους φούρνους και έχει υπάρξει στη μεσαιωνική ελληνική ως γαρβέλιν, είναι σλαβικής προέλευσης karvalj.
Σατανάς
Μία από τις εναλλακτικές λέξεις για τον Διάβολο ή τον Εωσφόρο. Η λέξη σατανάς προέρχεται όπως αρκετές λέξεις που σχετίζονται με τα εκκλησιαστικά (Πάσχα, αμήν, Βίβλος) από την εβραϊκή γλώσσα και συγκεκριμένα από το śāṭān.
Σπίτι
Η αρχαία ελληνική λέξη ήταν φυσικά η λέξη οικία ή η λέξη κατοικία που χρησιμοποιούνται αρκετά και σήμερα. Η λέξη σπίτι που προέκυψε από την ελληνιστική λέξη οσπίτιον προέρχεται από τη λατινική γλώσσα και συγκεκριμένα από τη λέξη hospes.
Παρέα
Πρόκειται για μία λέξη που προέρχεται από την ισπανική γλώσσα και συγκεκριμένα από το pareja που σημαίνει το ζευγάρι.
Ο γλωσσικός δανεισμός, δηλαδή η διαδικασία μέσα από την οποία μία γλώσσα παίρνει και ενσωματώνει στοιχεία από μία άλλη, αφορά κάθε γλώσσα του κόσμου και κυρίως το λεξιλόγιό της. Προφανώς, λοιπόν, αφορά και την ελληνική η οποία έχει δανείσει και έχει δανειστεί χιλιάδες λέξεις.
Κάποιες από τις λέξεις που έχει δανειστεί η ελληνική γλώσσα καταλαβαίνεις εύκολα ότι δεν είναι ελληνικής ετυμολογίας. Ιδίως αυτές που προέρχονται από τα γαλλικά ή τα αγγλικά (πχ ασανσέρ, ίντερνετ, ρεζερβουάρ κτλ). Υπάρχουν όμως και πολλές άλλες που έχουν ελληνοποιηθεί μορφολογικά και δεν είναι καθόλου εύκολο να τις υποψιαστεί κανείς.
Σβέρκος
Ουσιαστικά η ελληνική λέξη είναι «τράχηλος» αλλά κατά βάση έχει κυριαρχήσει ο σβέρκος. Η λέξη αυτή δεν είναι ελληνικής αλλά αλβανικής ετυμολογίας και προέρχεται από τη ρίζα zverk.
Μπέσα
Άλλη μία λέξη της ελληνικής γλώσσας που έχει αλβανική προέλευση. Συγκεκριμένα προέρχεται από τη λέξη besa που σημαίνει «τιμή, λόγος τιμής». Σύμφωνα με τον Νίκο Σαραντάκο, ήταν ο όρκος τιμής που έδινε η οικογένεια του δολοφονημένου ότι θα πάρει εκδίκηση από τον φονιά. Μπαμπέσης και μπαμπέσικα, λοιπόν, είναι αυτός που δεν έχει τιμή: βλ. «με έφαγε μπαμπέσικα».
Παράδεισος
Πιθανώς να νομίζατε ότι πρόκειται για καθαρά ελληνική λέξη. Δεν είναι, και μάλιστα έχει μία πολύ ενδιαφέρουσα ιστορία. Προέρχεται από τα περσικά και τη ρίζα *pardēz που ουσιαστικά σήμαινε τον κήπο και συγκεκριμένα τον πλούσιο κήπο του ηγεμόνα.
Παπούτσι
Η ελληνική λέξη γι’ αυτό που εμείς λέμε παπούτσι είναι η λέξη «υπόδημα». Δεν είναι ακριβώς ξεχασμένη αλλά χρησιμοποιείται πολύ σπανιότερα και σε συγκεκριμένες περιστάσεις. Η λέξη παπούτσι προέρχεται από τα τουρκικά και συγκεκριμένα από το pabuç που με τη σειρά του έρχεται από την περσική γλώσσα.
Γάμπα
Εδώ έχουμε την περίπτωση ενός άμεσου δανείου, αυτή τη φορά από την ιταλική γλώσσα και την ιταλική λέξη gamba που σημαίνει μηρός ανθρώπου ή τμήμα της κάλτσας και του παντελονιού στο ύψος της κνήμης. Όλα αυτά όμως προέρχονται από το λατινικό camba που σήμαινε το πόδι του αλόγου.
Καρβέλι
Γενικά αυτή η λέξη που συνήθως χρησιμοποιείται στους φούρνους και έχει υπάρξει στη μεσαιωνική ελληνική ως γαρβέλιν, είναι σλαβικής προέλευσης karvalj.
Σατανάς
Μία από τις εναλλακτικές λέξεις για τον Διάβολο ή τον Εωσφόρο. Η λέξη σατανάς προέρχεται όπως αρκετές λέξεις που σχετίζονται με τα εκκλησιαστικά (Πάσχα, αμήν, Βίβλος) από την εβραϊκή γλώσσα και συγκεκριμένα από το śāṭān.
Σπίτι
Η αρχαία ελληνική λέξη ήταν φυσικά η λέξη οικία ή η λέξη κατοικία που χρησιμοποιούνται αρκετά και σήμερα. Η λέξη σπίτι που προέκυψε από την ελληνιστική λέξη οσπίτιον προέρχεται από τη λατινική γλώσσα και συγκεκριμένα από τη λέξη hospes.
Παρέα
Πρόκειται για μία λέξη που προέρχεται από την ισπανική γλώσσα και συγκεκριμένα από το pareja που σημαίνει το ζευγάρι.
Νίκος Σταματίνης
reader
Απλά μας ενδιαφέρει να ακούγονται όλες οι απόψεις χωρίς λογοκρισία.
Τα Μπουλούκια
Η παρούσα αρθρογραφία έχει καθαρά ενημερωτικό χαρακτήρα. Ο αναγνώστης οφείλει να διασταυρώνει τις πληροφορίες για θέματα που τον ενδιαφέρουν. Τα κείμενα βασίζονται σε υλικό από Ελληνικές και ξενόγλωσσες δημοσιεύσεις, οι οποίες αναφέρονται στο μέτρο του δυνατού. Τα συκοφαντικά ή υβριστικά σχόλια θα διαγράφονται χωρίς προειδοποίηση.