Αώος, πηγή ζωής για τη φύση και τον άνθρωπο

0

"Πολυεθνικό ποτάμι"

Αώος δεν είναι απλά ένα ποτάμι, ένα οικοσύστημα. Είναι ένας υδάτινος δρόμος, με διεθνικότητα και πολιτισμική διάσταση", τόνισε μιλώντας σε ημερίδα με θέμα "Αώος, πηγή ζωής για την φύση και τον άνθρωπο", που πραγματοποιήθηκε στο ανατολικότερο ορεινό σημείο του Ζαγορίου, στο καταφύγιο της Βωβούσας, ο καθηγητής Κοινωνικής Λαογραφίας του πανεπιστημίου Ιωννίνων, Βασίλης Νιτσιάκος.

"Πολυεθνικό ποτάμι", χαρακτήρισε τον Αώο ο καθηγητής και τον προσέγγισε με τη διάστασή του ως ενιαίου οικολογικο-πολιτισμικού συστήματος.

Την ημερίδα διοργάνωσε η Κίνηση για την Προστασία του Αώου, η οποία χαρακτηρίζει τον ποταμό "βιολογικό θησαυροφυλάκιο, που πρέπει να προστατευτεί".

Η εκδήλωση έγινε υπό την αιγίδα των δήμων Ζαγορίου και Κόνιτσας, με αφορμή την προμελέτη, που συντάχθηκε από τεχνική εταιρεία και τη ΔΕΗ, σύμφωνα με την οποία προτείνεται εκτροπή με άντληση από τις πηγές του Αώου και από εκεί μεταφορά των υδάτων έως το λεκανοπέδιο των Ιωαννίνων, για εξυγίανση της λίμνης, αρδευτικές χρήσεις, αλλά κυρίως για την κάλυψη ενεργειακών αναγκών με τη λειτουργία δύο μικρών υδροηλεκτρικών σταθμών.

Ο ποταμός πηγάζει από την καρδιά της Πίνδου, τη Βάλια Καλντα και τις Πολιτσές Μετσόβου και εκβάλλει στην Αδριατική Θάλασσα, αφού διασχίσει και την Αλβανία έως την Αυλώνα. Έχει μήκος 260 χιλιόμετρα, εκ των οποίων, τα 70 σε ελληνικό έδαφος ίσαμε τον κάμπο της Κόνιτσας και τα υπόλοιπα στην Αλβανία.

"Στη διαδρομή του ποταμού διαμορφώνονται, με άξονα το νερό, εκτός από τα οικοσυστήματα, και μια σειρά πολιτισμικά συστήματα, που βασίζονται στις τοπικές κοινότητες, οι οποίες έχουν τις δικές τους οικονομίες, δικές τους κοινωνίες, τα δικά τους συστήματα αξιών. Όλα αυτά είναι ένας πλούτος πολιτισμικός", σημείωσε ο κ. Νιτσιάκος.


Οι κάτοικοι στις ορεινές περιοχές, όπως Βωβούσα, Φλαμπουράρι και Ελατοχώρι, αξιοποίησαν το νερό και το ξύλο. Ασχολούνται από γενιά σε γενιά με την υλοτομία, η οποία εξασφαλίζει το σημαντικότερο εισόδημα των κατοίκων.

"Το ξύλο δεν υπάρχει χωρίς το νερό". Το υγρό στοιχείο έδινε ενέργεια και κίνηση στα προβιομηχανικά 'νεροπρίονα', να επεξεργαστούν τους κορμούς των δένδρων. Δημιουργήθηκαν, όπως εξηγεί ο καθηγητής Νιτσιάκος, οικονομίες οι οποίες βασίζονται στο νερό και στο δάσος, οι οποίες στην συνέχεια προσδιόρισαν τους πολιτισμούς που αναπτύχθηκαν σε αυτές.

"Κατά μήκος της όχθης του 'πολυεθνικού' Αώου, υπάρχουν πάρα πολλές κοινωνικές ομάδες, οι οποίες μιλούν διαφορετικές γλώσσες, ιδιώματα, διαλέκτους. Τα ελληνικά, τα βλάχικα, τα αρβανίτικα, τα ρομ, αλλά και γλώσσες μαστόρων, καρβουνιάρηδων". Όλα αυτά, επισημαίνει, είναι χαρακτηριστικά παραδείγματα τοπικών πολιτιστικών συστημάτων, τα οποία δεν θα υπήρχαν αν δεν υπήρχε το ποτάμι.

"Ο ήχος και το τοπίο στο ποτάμι" έχουν ουσιαστική επίδραση στις μουσικές δημιουργίες των κοινωνιών, που ζουν στις παρόχθιες περιοχές του, λέει, ο οποίος έπειτα από ένα μεγάλη έρευνα, σ΄ αυτές τις περιοχές, από το Μέτσοβο έως το Τεπελένι, έκανε λόγο για τις "Μουσικές του Αώου".

Ο πρύτανης του πανεπιστημίου Ιωαννίνων, Τριαντάφυλλος Αλμπάνης, συμμετείχε στη διοργάνωση και δήλωσε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ: "Θεωρούμε ότι η εκτροπή του Αώου θα είναι καταστροφική τόσο για το Ζαγόρι, όσο και για τον Κάμπο της Κόνιτσας. Αυτό, διότι το νερό, το οποίο θα εκτραπεί, είναι απαραίτητο και για τη βιοποικιλότητα των οικοσυστημάτων, αλλά και για τη συνέχεια της ζωής των κοινοτήτων, έτσι όπως είναι οργανωμένες".

Ο κ. Αλμπάνης υποστήριξε ότι "το όφελος στην άρδευση του λεκανοπέδιου Ιωαννίνων, είναι μηδαμινό" και πρόσθεσε: "Θεωρώ ότι είναι προτιμότερο για το λεκανοπέδιο των Ιωαννίνων, να γίνει μια καλύτερη διαχείριση των πολλών υδατικών πόρων που υπάρχουν ήδη εκεί, παρά να εκτραπεί ο Αώος".


Η επιλογή για τη διεξαγωγή της ημερίδας στη Βωβούσα, ήταν συμβολική. Πρόκειται για το μοναδικό χωριό του Ζαγορίου, που διασχίζει ο Αώος, χωρίζει στα δύο τον οικισμό, ενώ η ζωή και η οικονομία του, είναι του άμεσα συνδεδεμένες με το ποτάμι.

Εξάλλου και η ονομασία του εικάζεται ότι προέρχεται από την αρχαία ονομασία του ποταμού, "Βοιούσας", λόγω της βοής των νερών του. Ταυτόχρονα με την ημερίδα, πραγματοποιήθηκαν και άλλες δράσεις, όπως εκθέσεις φωτογραφίας, συναυλία και προβολή ντοκιμαντέρ.

Οι τέσσερις μαθητές του μονοθέσιου δημοτικού σχολείου της Βωβούσας απάντησαν μέσα από τις φωτογραφίες τους, στο ερώτημα, "τι αγαπώ και τι δεν θέλω να χάσω", ενώ έξι Έλληνες φωτογράφοι κατέγραψαν με τον φακό τους τη ζωή και την καθημερινότητα στο μικρό ορεινό χωριό.

nooz
Ετικέτα:

Δημοσίευση σχολίου

0Σχόλια
* Οτι δημοσιεύουμε δεν σημαίνει ότι το υιοθετούμε.
Απλά μας ενδιαφέρει να ακούγονται όλες οι απόψεις χωρίς λογοκρισία.

Τα Μπουλούκια

Η παρούσα αρθρογραφία έχει καθαρά ενημερωτικό χαρακτήρα. Ο αναγνώστης οφείλει να διασταυρώνει τις πληροφορίες για θέματα που τον ενδιαφέρουν. Τα κείμενα βασίζονται σε υλικό από Ελληνικές και ξενόγλωσσες δημοσιεύσεις, οι οποίες αναφέρονται στο μέτρο του δυνατού. Τα συκοφαντικά ή υβριστικά σχόλια θα διαγράφονται χωρίς προειδοποίηση.

Η παρούσα αρθρογραφία έχει καθαρά ενημερωτικό χαρακτήρα. Ο αναγνώστης οφείλει να διασταυρώνει τις πληροφορίες για θέματα που τον ενδιαφέρουν. Τα κείμενα βασίζονται σε υλικό από Ελληνικές και ξενόγλωσσες δημοσιεύσεις, οι οποίες αναφέρονται στο μέτρο του δυνατού. Τα συκοφαντικά ή υβριστικά σχόλια θα διαγράφονται χωρίς προειδοποίηση.

Δημοσίευση σχολίου (0)
To Top