και οι αμοιβές τους ήταν ιδιαίτερα υψηλές.
Ίσως ένα από τα πιο ενδιαφέροντα επαγγέλματα (ή τραγικά, ανάλογα πώς το βλέπει κανείς) του αρχαίου κόσμου ήταν αυτό του “Γελωτοποιού Κηδειών”. Οι κλόουν σε μια κηδεία είναι μάλλον μία πολύ παράξενη ιδέα για τα σύγχρονα πρότυπα, εντούτοις, κατά τον 4ο αιώνα της κλασικής εποχής της Ελλάδας και της Ρώμης, η παρουσία τους ήταν τόσο συνηθισμένη που μπορούσε να τους συναντήσει κάποιος ακόμα και σε κηδείες αυτοκρατόρων.
Ο Εφραίμ Τσάμπερς στην Εγκυκλοπαίδεια που εξέδωσε το 1728, αναφέρει αυτούς τους επαγγελματίες ως “Archimimes” στα λατινικά (Archimimus), άνθρωποι οι οποίοι αρχικά έβρισκαν δουλειά μόνο στο θέατρο. Στη συνέχεια όμως, αυτοί οι “περφόρμερς” άρχισαν να προσλαμβάνονται προκειμένου να ντυθούν, να μεταμφιεστούν και να μιμηθούν τον άνθρωπο που είχε πεθάνει!
Έτσι, πολύ συχνά, οι “archimimes” φορούσαν τα ρούχα του νεκρού και μια μάσκα με τα χαρακτηριστικά του. Αναπαριστούσαν τις κινήσεις του, μιμούνταν τη φωνή του και επαναλάμβαναν φράσεις που ήταν χαρακτηριστικές του όσο βρισκόταν εν ζωή.
Όσο η νεκρική πομπή θα προχωρούσε, αυτοί οι κλόουνς θα έτρεχαν δίπλα απ’ τη σορό ή πίσω από αυτήν, μαζί με τους υπόλοιπους κλόουν, κάνοντας αστεία και μιμούμενοι τον νεκρό. Ακούγεται παράδοξο αλλά αυτή ήταν μία πολύ συνηθισμένη διαδικασία και καθόλου προσβλητική. Ο στόχος της ήταν ευγενής: ήθελαν απλώς να ελαφρύνουν τον πόνο των συγγενών και όσων πενθούσαν.
Αντίθετα με ό, τι μπορεί να πιστεύει κανείς, οι “archimimes” δεν αποτελούσαν τους περίγελους της κοινωνίας τους, απολάμβαναν τον σεβασμό και οι αμοιβές τους ήταν ιδιαίτερα υψηλές.
Αυτό σημαίνει ότι ήταν κυρίως οι άνθρωποι των ανώτερων τάξεων, ή τουλάχιστον εκείνοι με πολλά χρήματα, που θα μπορούσαν να αντέξουν το κόστος και να τους προσλάβουν.
Και αυτό έδειχνε και κάτι ακόμη: ότι οι άνθρωποι που δεν ήταν κοντά στον νεκρό αλλά θα παρακολουθούσαν την κηδεία, ήθελαν να δουν κάτι απ’ την προσωπικότητά του, ενδιαφέρονταν για το ποιος πραγματικά ήταν αυτός ο άνθρωπος. Και μόνο αν ήσουν ένα σημαντικό πρόσωπο θα μπορούσες να προσελκύσεις ένα τέτοιου είδους ενδιαφέρον.
Κλόουν σε κηδείες αυτοκρατόρων
Υπήρξαν ακόμη και κλόουν κηδειών που χόρεψαν γύρω απ’ τους τάφους ακόμη και των ίδιων των Ρωμαίων αυτοκρατόρων.
Σύμφωνα με τους Ρωμαίους ιστορικούς, Σουητώνιο και Αππιανό της Αλεξάνδρειας, τόσο στην κηδεία του Βεσπασιανού όσο και στην κηδεία του Ιούλιου Καίσαρα, οι κλόουν έδωσαν εμφατικά το παρών.
Μάλιστα, στην κηδεία του Βεσπασιανού συνέβη και κάτι αρκετά κωμικό: ο ηθοποιός που τον παρίστανε τον κορόιδεψε για το γεγονός πώς όσο ζούσε ήταν κάπως σφιχτός στα οικονομικά του, είχε τη φήμη του τσιγκούνη.
Όταν, λοιπόν, κατά τη διάρκεια της πομπής, ο “Βεσπασιανός” ρώτησε φωνάζοντας πόσο θα του κόστιζε όλη αυτή η πολυτέλεια που είχε η κηδεία του, κάποιους του απάντησε “δέκα εκατομμύρια σηστέρτια”, με τον “Βεσπασιανό” να του απαντάει “τότε καλύτερα, δώστε μου πίσω εκατό χιλιάδες και πετάξτε με στον Τίβερη”.
Στο κεφάλαιο που έχει αφιερώσει στον Τιβέριο ο Σουητώνιος, διαβάζουμε για αυτήν την πρακτική ενώ στο κείμενο του Διονύσιου, ενός άλλου ιστορικού από την Αλικαρνασσό, σώζεται και η συνήθεια κάποιων άλλων να χορεύουν και να τραγουδούν.
Στα νεότερα χρόνια
Ο Βρετανός Τζόζεφ Γκριμάλντι θεωρείται ο πατέρας των σύγχρονων κλόουν και έζησε από το 1778 μέχρι το 1837. Σχεδόν 100 χρόνια μετά, από το 1946 μέχρι και σήμερά, δεκάδες κλόουν άρχισαν να συγκεντρώνονται στην εκκλησία του Λονδίνου, St James, όπου και θάφτηκε αποτίοντας έτσι έναν διαφορετικό φόρο τιμής.
Από το 1959 και μετά, η εκδήλωση πραγματοποιείται κυρίως στην εκκλησία της Αγίας Τριάδας στο Χάκνεϊ, η οποία ακριβώς για αυτόν τον λόγο έχει γίνει γνωστή ως η "Εκκλησία του Κλόουν". Όπως καταλαβαίνετε, οι παλιάτσοι δεν μαζεύονται με κοστούμια και μαύρα ρούχα, αλλά με τα ρούχα της “δουλειάς”.
Ο Εφραίμ Τσάμπερς στην Εγκυκλοπαίδεια που εξέδωσε το 1728, αναφέρει αυτούς τους επαγγελματίες ως “Archimimes” στα λατινικά (Archimimus), άνθρωποι οι οποίοι αρχικά έβρισκαν δουλειά μόνο στο θέατρο. Στη συνέχεια όμως, αυτοί οι “περφόρμερς” άρχισαν να προσλαμβάνονται προκειμένου να ντυθούν, να μεταμφιεστούν και να μιμηθούν τον άνθρωπο που είχε πεθάνει!
Έτσι, πολύ συχνά, οι “archimimes” φορούσαν τα ρούχα του νεκρού και μια μάσκα με τα χαρακτηριστικά του. Αναπαριστούσαν τις κινήσεις του, μιμούνταν τη φωνή του και επαναλάμβαναν φράσεις που ήταν χαρακτηριστικές του όσο βρισκόταν εν ζωή.
Όσο η νεκρική πομπή θα προχωρούσε, αυτοί οι κλόουνς θα έτρεχαν δίπλα απ’ τη σορό ή πίσω από αυτήν, μαζί με τους υπόλοιπους κλόουν, κάνοντας αστεία και μιμούμενοι τον νεκρό. Ακούγεται παράδοξο αλλά αυτή ήταν μία πολύ συνηθισμένη διαδικασία και καθόλου προσβλητική. Ο στόχος της ήταν ευγενής: ήθελαν απλώς να ελαφρύνουν τον πόνο των συγγενών και όσων πενθούσαν.
Αντίθετα με ό, τι μπορεί να πιστεύει κανείς, οι “archimimes” δεν αποτελούσαν τους περίγελους της κοινωνίας τους, απολάμβαναν τον σεβασμό και οι αμοιβές τους ήταν ιδιαίτερα υψηλές.
Αυτό σημαίνει ότι ήταν κυρίως οι άνθρωποι των ανώτερων τάξεων, ή τουλάχιστον εκείνοι με πολλά χρήματα, που θα μπορούσαν να αντέξουν το κόστος και να τους προσλάβουν.
Και αυτό έδειχνε και κάτι ακόμη: ότι οι άνθρωποι που δεν ήταν κοντά στον νεκρό αλλά θα παρακολουθούσαν την κηδεία, ήθελαν να δουν κάτι απ’ την προσωπικότητά του, ενδιαφέρονταν για το ποιος πραγματικά ήταν αυτός ο άνθρωπος. Και μόνο αν ήσουν ένα σημαντικό πρόσωπο θα μπορούσες να προσελκύσεις ένα τέτοιου είδους ενδιαφέρον.
Υπήρξαν ακόμη και κλόουν κηδειών που χόρεψαν γύρω απ’ τους τάφους ακόμη και των ίδιων των Ρωμαίων αυτοκρατόρων.
Σύμφωνα με τους Ρωμαίους ιστορικούς, Σουητώνιο και Αππιανό της Αλεξάνδρειας, τόσο στην κηδεία του Βεσπασιανού όσο και στην κηδεία του Ιούλιου Καίσαρα, οι κλόουν έδωσαν εμφατικά το παρών.
Μάλιστα, στην κηδεία του Βεσπασιανού συνέβη και κάτι αρκετά κωμικό: ο ηθοποιός που τον παρίστανε τον κορόιδεψε για το γεγονός πώς όσο ζούσε ήταν κάπως σφιχτός στα οικονομικά του, είχε τη φήμη του τσιγκούνη.
Όταν, λοιπόν, κατά τη διάρκεια της πομπής, ο “Βεσπασιανός” ρώτησε φωνάζοντας πόσο θα του κόστιζε όλη αυτή η πολυτέλεια που είχε η κηδεία του, κάποιους του απάντησε “δέκα εκατομμύρια σηστέρτια”, με τον “Βεσπασιανό” να του απαντάει “τότε καλύτερα, δώστε μου πίσω εκατό χιλιάδες και πετάξτε με στον Τίβερη”.
Στο κεφάλαιο που έχει αφιερώσει στον Τιβέριο ο Σουητώνιος, διαβάζουμε για αυτήν την πρακτική ενώ στο κείμενο του Διονύσιου, ενός άλλου ιστορικού από την Αλικαρνασσό, σώζεται και η συνήθεια κάποιων άλλων να χορεύουν και να τραγουδούν.
Στα νεότερα χρόνια
Ο Βρετανός Τζόζεφ Γκριμάλντι θεωρείται ο πατέρας των σύγχρονων κλόουν και έζησε από το 1778 μέχρι το 1837. Σχεδόν 100 χρόνια μετά, από το 1946 μέχρι και σήμερά, δεκάδες κλόουν άρχισαν να συγκεντρώνονται στην εκκλησία του Λονδίνου, St James, όπου και θάφτηκε αποτίοντας έτσι έναν διαφορετικό φόρο τιμής.
Από το 1959 και μετά, η εκδήλωση πραγματοποιείται κυρίως στην εκκλησία της Αγίας Τριάδας στο Χάκνεϊ, η οποία ακριβώς για αυτόν τον λόγο έχει γίνει γνωστή ως η "Εκκλησία του Κλόουν". Όπως καταλαβαίνετε, οι παλιάτσοι δεν μαζεύονται με κοστούμια και μαύρα ρούχα, αλλά με τα ρούχα της “δουλειάς”.
Με πληροφορίες από: BBC και weird-history-facts.com
Κώστας Μανιάτης
news247
Απλά μας ενδιαφέρει να ακούγονται όλες οι απόψεις χωρίς λογοκρισία.
Τα Μπουλούκια
Η παρούσα αρθρογραφία έχει καθαρά ενημερωτικό χαρακτήρα. Ο αναγνώστης οφείλει να διασταυρώνει τις πληροφορίες για θέματα που τον ενδιαφέρουν. Τα κείμενα βασίζονται σε υλικό από Ελληνικές και ξενόγλωσσες δημοσιεύσεις, οι οποίες αναφέρονται στο μέτρο του δυνατού. Τα συκοφαντικά ή υβριστικά σχόλια θα διαγράφονται χωρίς προειδοποίηση.