Μυϊκές κράμπες: Πού οφείλονται, πώς θα τις αντιμετωπίσεις

Αν οι κράμπες είναι συχνές, καλό είναι ο πάσχων να απευθυνθεί σε νευρολόγο

Τι είναι οι μυϊκές κράμπες; Τι τις προκαλεί, πώς μπορείς να τις αποφύγεις και τι να κάνεις σε περίπτωση που σου συμβεί; Ένα ενδιαφέρον άρθρο από το Neurocenter.gr λύνει κάθε απορία σχετικά με την επώδυνη αυτή σωματική κατάσταση.

Η μυϊκή κράμπα (muscle cramp) είναι ένας επώδυνος μυϊκός σπασμός. Ο μυς συσπάται ακούσια, απότομα και έντονα, με αποτέλεσμα να υπάρχει δυνατός πόνος. Συχνά μπορεί κάποιος να δει και να ψηλαφίσει τον μυ κάτω από το δέρμα. Ο τρόπος για να σταματήσουμε την κράμπα είναι να καταφέρουμε να τεντώσουμε τον μυ που συσπάστηκε.

Σε ποιες ηλικίες εμφανίζονται οι κράμπες;

Οι κράμπες εμφανίζονται σε κάθε ηλικία. Είναι σπάνιες (αλλά υπάρχουν) στα παιδιά, ενώ όσο μεγαλώνουμε η συχνότητα αυξάνεται. Στους ανθρώπους μεγάλης ηλικίας είναι ιδιαίτερα συχνές, κυρίως το βράδυ.

Σε τι μπορεί να οφείλεται μια κράμπα;

Μiα μυϊκή κράμπα μπορεί να οφείλεται σε:

1. Τραυματισμό είτε στον ίδιο τον μυ είτε σε ένα γειτονικό οστό (κάταγμα).

2. Έντονη σωματική άσκηση. Η κράμπα εμφανίζεται συχνά σε νέους ανθρώπους που αθλούνται έντονα χωρίς να προετοιμάσουν τους μυς τους (stretching). Η κράμπα μπορεί να εμφανιστεί είτε άμεσα είτε μετά από κάποιες ώρες.

3. Οι κράμπες στην ανάπαυση εμφανίζονται συχνά σε ανθρώπους μεγάλης ηλικίας, ειδικά τη νύχτα. Αυτές οι νυχτερινές κράμπες (nocturnal cramps), αν και δεν είναι επικίνδυνες, είναι ιδιαίτερα ενοχλητικές και μπορεί να καταστρέψουν τον ύπνο. Η ακριβής αιτία δεν είναι γνωστή.

4. Αφυδάτωση, ειδικά το καλοκαίρι. Οι κράμπες είναι ένα χαρακτηριστικό πρώιμο σύμπτωμα της θερμοπληξίας.

5. Μετακίνηση υγρών όπως π.χ. στην κίρρωση του ήπατος και στην αιμοκάθαρση.

6. Χαμηλή συγκέντρωση σε κάλιο, ασβέστιο και μαγνήσιο αίματος. Αυτό συμβαίνει φυσιολογικά στη διάρκεια της εγκυμοσύνης αλλά και σε παθολογικές καταστάσεις π.χ. σε πολλαπλούς εμετούς.

7. Φάρμακα όπως τα διουρητικά (π.χ. φουροσεμίδη), η δονεζεπίλη για την άνοια, ο αναστολέας ασβεστίου νιφεδιπίνη, η λοβαστατίνη για τη χοληστερίνη. Αλλά και η απόσυρση από ουσίες και φάρμακα όπως το αλκοόλ, τα βαρβιτουρικά και τα ηρεμιστικά (π.χ. διαζεπάμη) μπορεί να προκαλέσουν μυϊκές κράμπες.

8. Έλλειψη βιταμινών όπως η θειαμίνη (Β1), το παντοθενικό οξύ (Β5) και η πυριδοξίνη (Β6).

9. Ερεθισμό ενός νεύρου όπως π.χ στην κήλη μεσοσπονδυλίου δίσκου (συνοδεύεται από πόνο, μούδιασμα και αδυναμία στο πόδι), στη διαβητική νευροπάθεια και στην πλαγία αμυοτροφική σλκλήρυνση (ALS).

Πώς αντιμετωπίζονται οι μυϊκές κράμπες;

Μια απλή μέθοδος είναι να τεντώσουμε τον μυ (stretching). Αν μας πιάσει π.χ. μια κράμπα στο πόδι, μπορούμε να σηκωθούμε και να περπατήσουμε για λίγο. Η εφαρμογή τοπικής θερμότητας και το απαλό μασάζ μπορούν επίσης να βοηθήσουν στη λύση του συμπτώματος.

• Αν το αίτιο είναι απλό, δηλαδή η κράμπα προέρχεται από έντονη σωματική άσκηση, αρκεί να πιούμε αρκετό νερό ή, ακόμα καλύτερα, ένα από τα γνωστά διαλύματα με ηλεκτρολύτες (κάλιο και νάτριο). Σε τέτοιες περιπτώσεις δε χρειάζονται φάρμακα, διότι η κράμπα θα υποχωρήσει πριν απορροφηθεί το φάρμακο.

• Αν υπάρχει μυϊκός τραυματισμός, μπορεί κάποιος να χρησιμοποιήσει για λίγες ημέρες μυοχαλαρωτικά.

• Σε δύσκολες περιπτώσεις δυστονικών μυϊκών διαταραχών μπορεί να γίνει τοπική ενδομυϊκή ένεση βοτουλινικής τοξίνης (Botox) με πολύ καλά αποτελέσματα.

• Αν η κράμπα οφείλεται σε κήλη μεσοσπονδύλιου δίσκου ή διαβητική νευροπάθεια και συνοδεύεται από συμπτώματα όπως αδυναμία στο πόδι ή μούδιασμα, η θεραπεία στρέφεται στο υποκείμενο νόσημα.

Πώς μπορώ να προλάβω τις κράμπες;

Σωματική άσκηση: Φροντίζουμε τη σωστή ενυδάτωση πριν, κατά τη διάρκεια και μετά το τέλος της άσκησης. Πολύ βοηθούν τα διαλύματα με ηλεκτρολύτες (κάλιο και νάτριο). Δεν ξεχνάμε τις διατατικές ασκήσεις (stretching). Προσέχουμε πιο πολύ τις ζεστές ημέρες.

Εγκυμοσύνη: Ο γυναικολόγος θα σας συστήσει να παίρνετε ασβέστιο και μαγνήσιο.

Δυστονικές κράμπες: Εμφανίζονται συχνά στον χώρο εργασίας και σχετίζονται με επαναμβανόμενες κινήσεις. Μπορούμε να τις προλάβουμε με εργονομικά κόλπα π.χ. στηρίγματα για τους καρπούς, αλλαγή θέσης στην καρέκλα, τακτικά διαλείμματα κλπ.

Κράμπες στον ύπνο: Ασκήσεις stretching πριν από την κατάκλιση και, αν το κρίνει απαραίτητο ο νευρολόγος σας, χορήγηση ασβεστίου ή μαγνησίου.

Για τους ηλικιωμένους: Ασκήσεις stretching, επαρκής ενυδάτωση (προσοχή στα διουρητικά όπως η υδροχλωροθειαζίδη) και ενδεχομένως χορήγηση ασβεστίου ή μαγνησίου.

Μου παρουσιάζονται συχνά κράμπες στα πόδια. Αυτό είναι σοβαρό;

Συνήθως το αίτιο της μυϊκής κράμπας είναι απλό και δεν υπάρχει κάποιο πρόβλημα εκτός από την ενόχληση που προκαλεί. Μια κράμπα βέβαια μπορεί να είναι σχετικά πιο επικίνδυνη, όταν κάποιος κολυμπάει. Αν όμως οι κράμπες είναι συχνές,  καλό είναι ο πάσχων να απευθυνθεί σε νευρολόγο για να διερευνήσει το πρόβλημα και να δεχτεί την κατάλληλη θεραπεία.