Σπέτσες

Στ’ Άρμα(τα) του φθινοπώρου

Πρέπει να ζεις κάπου μακριά, πολύ μακριά από τον Σαρωνικό για να μην έχεις ακουστά την Αρμάτα. Μέχρι και πριν από λίγα χρόνια, η αναπαράσταση της Ναυμαχίας των Σπετσών του 1822 ήταν για πολύ κόσμο, πέρα από ενδιαφέρον φεστιβάλ - μάθημα Ιστορίας, και κοσμικό γεγονός αντίστοιχο με το Πάσχα της Μυκόνου.

Όταν το συγκεκριμένο lifestyle μας τελείωσε, και τα φλας των κοσμικών στηλών σταμάτησαν να αστράφτουν στη Ντάπια, η Αρμάτα έμεινε, και συνέχισε να είναι αυτό που εξαρχής ήταν: Μια εξαίσια αφορμή για να (ξανα)βολτάρουμε σε ένα από τα ωραιότερα νησιά «της διπλανής πόρτας».

Βόλτες γεμάτες Ιστορία

Οι βόλτες ξεκινούν πάντα από την Ντάπια, το νέο λιμάνι, που πήρε το όνομά του από την τουρκική λέξη για το κανονιοστάσιο. Επιβλητικά καπετανόσπιτα, τα χαρακτηριστικά αρχοντικά του νησιού, πλαισιώνουν τις λιθόστρωτες διαδρομές που ξεκινούν από εδώ και ακολουθούν την παραλιακή περαντζάδα προς την Κοργιαλένειο Σχολή και το παλιό λιμάνι. Περίτεχνα κιγκλιδώματα προστατεύουν τα παράθυρά τους, κόκκινες κεραμιδένιες στέγες προεξέχουν για να σκεπάσουν τις ψηλές προσόψεις τους, στενές πετρόχτιστες σκάλες οδηγούν στην κύρια είσοδό τους –καθότι κάποτε τα κύματα της θάλασσας χάιδευαν τους τοίχους αυτούς, ελλείψει παραλιακού δρόμου, και η είσοδος στα σπίτια πραγματοποιούταν απευθείας από τις βάρκες.

Η πρώτη στάση για τους λάτρεις του sightseeing είναι η πλατεία με τα κανόνια, όπου το μεγαλοπρεπές αρχοντικό της Λασκαρίνας Μπουμπουλίνας έχει μετατραπεί σε μουσείο, που διηγείται την ζωή της και την Επανάσταση του 1821. Δεύτερη στάση, το Μουσείο των Σπετσών, το οποίο στεγάζεται στο αρχοντικό του Χατζηγιάννη Μέξη, και τα εκθέματα του οποίου σκιαγραφούν περισσότερα από 4.000 χρόνια ιστορίας του νησιού και καλύπτουν όλες τις εκφάνσεις της τέχνης του.

Κι αν η παραλιακή περαντζάδα έχει την μεγαλοπρεπή ομορφιά των καπετανόσπιτων, τα στενά δρομάκια πίσω της έχουν την διακριτική γοητεία των ασβεστωμένων σπιτιών με τις ολάνθιστες αυλές και τα σπετσιώτικα, βοτσαλωτά ψηφιδωτά να κοσμούν τυχαία σημεία σε δρόμους και αυλές σπιτιών, μετατρέποντας κάθε μικρή βόλτα σε περιπέτεια αναζήτησής τους. Ιδιαίτερα οι λάτρεις της φωτογραφίας, που σταματούν κάθε τόσο για να αποτυπώσουν άλλη μια φουντωτή βουκαμβίλια, ένα λευκό σπιτάκι με μπλε παράθυρα και κόκκινα κεραμίδια, μια χρωματιστή πρόσοψη, ένα πέτρινο ξωκλήσι με γαλάζιο τρούλο, μια ανέλπιστη θέα στη θάλασσα, βρίσκουν εδώ τον παράδεισό τους.

Η καταπράσινη ενδοχώρα του νησιού, που ιδιαίτερα αυτήν την εποχή ευωδιάζει από τα εκατοντάδες πεύκα της, μας προκαλεί για λίγη πεζοπορία ακόμη. Οι πιο γυμνασμένοι εξ ημών θα επιχειρήσουν και την ανάβαση στον Προφήτη Ηλία, την ψηλότερη κορυφή του νησιού, και θα ανταμειφθούν με φαντασμαγορικά ηλιοβασιλέματα και υπέροχη θέα σε στεριά και θάλασσα. Κι αν κουραστείτε, θα συνεχίσετε την βόλτα στα πέριξ του λιμανιού, με ένα από τα μόνιππα αμαξάκια τα οποία, όπως ακριβώς και η ρετρό γοητεία του παλιού ελληνικού κινηματογράφου που αποπνέουν, δεν ταιριάζουν σε κανένα νησί περισσότερο απ’ ότι σε αυτό εδώ.

Βουτιές σε γαλανά νερά

Σίγουρα, κανένα νησί του Σαρωνικού δεν μπορεί να καυχιέται ότι οι παραλίες του εμπίπτουν στην κατηγορία «φαντασμαγορικές». Η σπετσιώτικη ακτογραμμή, όμως, θα σας εκπλήξει αν η εικόνα που έχετε στο μυαλό σας είναι αυτή του φθινοπωρινού νησιού, το οποίο στερείται παραλιών. Μικροί ορμίσκοι, άλλοτε με βότσαλο κι άλλοτε με άμμο, πότε εντελώς ερημικοί και πότε stages για ξέφρενα πάρτι υπό τους ήχους του παρακείμενου beach bar, και… προς Βορράν (του νησιού) τα σπουδαία. Φορέστε άνετα παπούτσια, ή εξοπλιστείτε με υπομονή για τα λεωφορεία που δεν είναι ακριβώς αυτό που θα λέγαμε δυτικοευρωπαϊκού τύπου συγκοινωνίες, και ξεκινήστε να ανακαλύψετε τον δικό σας κρυφό κι απάνεμο ορμίσκο.

Αν βαριέστε να ψάχνετε, ή σας πιέζει ο χρόνος και οι εκδηλώσεις της Αρμάτας που ξεκινούν σε λίγο, σημειώστε στα «οπωσδήποτε» την μεγάλη, δημοφιλή αμμουδιά των Αγίων Αναργύρων, όπου βρίσκεται και η περίφημη, κινηματογραφική Σπηλιά του Μπεκίρη. Ο θρύλος λέει πως αν πιείτε νερό από την πηγή που βρίσκεται μέσα στη σπηλιά, ο έρωτάς σας θα κρατήσεις για πάντα. Καθόλου τυχαία, αυτή είναι η «Σπηλιά της Νεράιδας» στην οποία βρήκαν καταφύγιο η Τζένη Καρέζη και ο Ανδρέας Μπάρκουλης στην ταινία Τζένη Τζένη. Εξίσου δημοφιλής και πολύβουος είναι ο Άγιος Μάμας, η πλησιέστερη στο λιμάνι παραλία, απ’ όπου ξεκινούν και τα λεωφορεία για τις υπόλοιπες.

Και στην Αρμάτα τι γίνεται;
Για την περίπτωση που όντως μένετε κάπου πολύ μακριά από τον Σαρωνικό, και δεν την έχετε ακουστά, «Αρμάτα» λέγεται για συντομία το Πανηγύρι της Παναγίας της Αρμάτας (που, αν αναρωτιέστε, σημαίνει στολισμένη) η οποία γιορτάζει στις 8 Σεπτεμβρίου. Η ημερομηνία συμπίπτει με εκείνη της ιστορικής Ναυμαχίας των Σπετσών του 1822, που υπήρξε καθοριστική για την πορεία της Επανάστασης του 1821.

Έτσι, για μία ολόκληρη εβδομάδα στις αρχές Σεπτεμβρίου κάθε χρόνο διοργανώνεται στις Σπέτσες ένα μεγάλο φεστιβάλ, με συναυλίες, θέατρο, πολιτιστικά δρώμενα και θρησκευτικούς εορτασμούς, που ολοκληρώνεται με την αναπαράσταση της Ναυμαχίας, και της ανατίναξης της τουρκικής ναυαρχίδας από τον σπετσιώτη πυρπολητή Κοσμά Μπαρμπάτση, έξω από το παλιό λιμάνι της Ντάπιας.

Φέτος, η αναπαράσταση της ναυμαχίας είναι προγραμματισμένη για το Σάββατο, 8 Σεπτεμβρίου, στις 21.30 ενώ το υπόλοιπο πρόγραμμα των εκδηλώσεων έχει ως εξής:

Τετάρτη 5 Σεπτεμβρίου 2012 20:00 – Έκθεση Φωτογραφίας: Δημήτρης Παπαδήμος – «Ταξιδιώτης Φωτογραφίας από την Αίγυπτο στις Σπέτσες» στο Παλιό Λιμάνι.
20:30 – Χορευτική ομάδα Σπετσών «Latin». Επιμέλεια – διδασκαλία: Μαίρη Στασινοπούλου.
21:30 – «Έρωτες στις Μουσικές του Κόσμου». Μουσικό ταξίδι με την μέτζο σοπράνο Ελένη Βουδουράκη.

Πέμπτη 6 Σεπτεμβρίου 2012 20:30 – «Νότες γεμάτες Ελλάδα και ποίηση». Τραγούδι: Ελένη Κοταδάκη, μεσόφωνος. Πιάνο: Λάουρα Έρμπα.
21:45 – Γεωργιανοί Παραδοσιακοί Χοροί και Τραγούδια.

Παρασκευή 7 Σεπτεμβρίου 2012
20:00 – Λύκειο Ελληνίδων - «Χοροί και Τραγούδια από όλη την Ελλάδα» με την φιλική συμμετοχή του Διονύση Σαββόπουλου.
21:30 – Συναυλία με τους Κώστα Μακεδόνα, Αναστασία Μουτσάτσου συνοδεία πολυμελούς ορχήστρας.