Τρόικα: «Χάθηκε ένας χρόνος»

Στα μέσα της εβδομάδας θα είναι έτοιμη η έκθεση της τρόικας και θα περιγράφει με τον πιο κατηγορηματικό τρόπο ότι ένας χρόνος μεταρρυθμίσεων χάθηκε, καθαρά για πολιτικούς λόγους, με υπαιτιότητα της κυβέρνησης κυρίως λόγω του συγκρουσιακού κλίματος στο πολιτικό σύστημα και την έλλειψη αποδοχής από συγκεκριμένες αλλά επιδραστικές κοινωνικές ομάδες.

Αυτό αποκάλυψε ο Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ, έχοντας ενημερωθεί από τον ίδιο τον πρόεδρο Μπαρόζο. Η έκθεση θα βρίσκεται στα χέρια των υπουργών οικονομικών την Παρασκευή στις Βρυξέλλες. Οι υπουργοί, όπως έγινε γνωστό, θα εισηγηθούν, αλλά δεν θα αποφασίσουν, την εκταμίευση της περίφημης 6ης δόσης. Την απόφαση θα λάβουν οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων, για πρώτη φορά, εντάσσοντας την εκταμίευση των χρημάτων στη συνολική προσέγγιση της κρίσης χρέους στην Ελλάδα και τον χώρο του κοινού νομίσματος.

Η έκθεση θα φτάσει στα χέρια των αρμοδίων υπό τη μορφή ενός κειμένου εργασίας (staff working document, το οποίο δεν θα δημοσιοποιηθεί), και στα χέρια του Τύπου στη μορφή ενός συγγράμματος της Γενικής Διεύθυνσης Οικονομικών (DGECFIN), όπως και όλες οι προηγούμενες. Στη μορφή που θα την πάρουν οι υπουργοί στα χέρια τους θα έχει τον τίτλο «Έκθεση Συμμόρφωσης», επί της ουσίας, όμως, το κείμενο θα είναι το ίδιο με το κείμενο που θα δημοσιευθεί.

Από τη στιγμή που η τρόικα αποχωρήσει, αρχίζει ένας αγώνας σε διάφορα επίπεδα. Αρχικά, ο αγώνας δρόμου της κυβέρνησης να δείξει ότι νομοθετεί και εφαρμόζει. Αμέσως μετά, ο αγώνας των συντακτών της έκθεσης για αναζήτηση μιας «ισορροπίας στο επίπεδο της φρασεολογίας», της σύνταξης ουσιαστικά που, και θα αποτυπώνει την πραγματικότητα και θα περιέχει τη δέουσα αυστηρότητα και δεν θα αναιρεί τις πολιτικές προϋποθέσεις για την εκταμίευση. Το κείμενο δεν θα πρέπει να είναι απόλυτα αρνητικό, λένε πηγές της Κομισιόν, διότι πάντα υπάρχει ο κίνδυνος να γίνει αντικείμενο εκμετάλλευσης και δημιουργίας πολιτικού κλίματος στο Συμβούλιο.

Όταν η σύνταξη του κειμένου ολοκληρωθεί, θα αποσταλεί στον Γιώργο Ζανιά για να ελέγξει τα μεγέθη εκείνα που παρέχονται από την ελληνική πλευρά, μετά θα πάει από τον Ματίας Μόρς για έναν τελικό έλεγχο στα γραφεία των κ. Μπούτι και Ντε Ρόουζε, πριν παραδοθεί στο επιτελείο του προέδρου Μπαρόζο.

Τα βασικά σημεία της έκθεσης

Συγκεκριμένα, σύμφωνα με την πηγή που πληροφόρησε το real.gr, η έκθεση θα αναφέρει μεταξύ άλλων ότι:

• Το οικονομικό πρόγραμμα που συμφωνήθηκε παραμένει κατάλληλο για τη θεραπεία της ελληνικής οικονομίας, πλην όμως θα αναγνωρίζεται η προετοιμασία για το επόμενο -σκληρότερο από πλευράς εφαρμογής- μνημόνιο, στη βάση της επόμενης δανειακής συμφωνίας.

• Η Ελλάδα δεν θα είναι σε θέση να επιστρέψει στις αγορές για απροσδιόριστο χρονικό διάστημα, ενώ δεν παρατηρούνται ακόμα σημάδια επιστροφής της επιχειρηματικής και επενδυτικής εμπιστοσύνης.

• Όλοι οι δημοσιονομικοί στόχοι παρουσιάζουν σημαντικές και καθόλου αμελητέες, για την επιτυχία του προγράμματος, αποκλίσεις, αφενός δεν μπορούν να καλυφθούν στο διάστημα που μένει, αφετέρου για αυτές ευθύνεται η κυβέρνηση και η δημόσια διοίκηση.

• Η απόκλιση θα είναι μεγαλύτερη από 1 και 3/4 της μονάδας του ΑΕΠ, δηλαδή περί τα 3 δισ. ευρώ, στην καλύτερη περίπτωση, και θα πρέπει να καλυφθεί νωρίς μέσα στο 2012 με τα μέτρα που συμφωνήθηκαν.

• Η ύφεση θα είναι βαθύτερη και θα συνεχιστεί για όλο το 2012, μόνο κατά το 2013 θα αρχίσει η ανάκαμψη και θα επηρεάζει τους δημοσιονομικούς στόχους, μόνο κατά το ποσοστό που το μείγμα πολιτικής της κυβέρνησης βασίζεται στα έσοδα. Η ύφεση οφείλεται και στην καθυστέρηση στην εφαρμογή του διαρθρωτικού σκέλους του προγράμματος και δεν είναι άλλοθι για τις αποκλίσεις.

• Όλοι οι εισπρακτικοί στόχοι δεν έχουν επιτευχθεί και η φοροδοτική ικανότητα συγκεκριμένων ομάδων των πολιτών εξαντλείται.

• Αναμένεται το νέο φορολογικό σύστημα και η αναδιάρθρωση των φοροεισπρακτικών μηχανισμών. Μέχρι τότε, η καταπολέμηση της φοροδιαφυγής και διάφορα φορολογικά έσοδα δεν θα προϋπολογίζονται στα μέτρα για την εκπλήρωση των δημοσιονομικών στόχων.

• Η μείωση των δαπανών δεν έχει επιτευχθεί με μόνιμο και διαρθρωτικό τρόπο και η συρρίκνωση του Δημοσίου απλά δεν προχώρησε. Αντιθέτως παρατηρείται αύξηση των οικονομικών υποχρεώσεων του κράτους προς ιδιώτες που δεν καλύπτονται εγκαίρως. Οι κανόνες που θεσπίστηκαν για τον έλεγχο των δαπανών είναι αναποτελεσματικοί ή αγνοούνται.

• Το μεσοπρόθεσμο πρόγραμμα δημοσιονομικής στρατηγικής πρέπει να εφαρμοστεί στο ακέραιο και να αναθεωρηθεί έως τα μέσα του 2012. Σε αυτό το πλαίσιο το προσωπικό που απασχολείται στο Δημόσιο πρέπει να μειωθεί κατά 20% έως το 2015, όμως η προσπάθεια δεν έχει ξεκινήσει. Συνεπώς απαιτούνται απολύσεις, πέραν της εφεδρείας, κυρίως μέσω καταργήσεων οργανισμών και συγχωνεύσεων.

• Καταγράφεται ότι η κυβέρνηση θα εφαρμόσει ένα πρόγραμμα εργασιακής εφεδρείας, θα τονίζονται, όμως, οι κίνδυνοι από την εφαρμογή του, ειδικά στο ασφαλιστικό σύστημα και το γενικότερο σύστημα κοινωνικών μεταβιβάσεων. Αναμένεται η νέα παρέμβαση στο ασφαλιστικό και η μείωση των συντάξεων των «ευγενών ταμείων». «Υπάρχουν κλάδοι εργαζομένων που λαμβάνουν συντάξεις μεγαλύτερες των μισθών τους», λένε οι ελεγκτές, ενώ και η διαιώνιση του εφάπαξ δεν είναι βιώσιμη.

• Καταγράφεται ότι η κυβέρνηση έχει νομοθετήσει επί μεγάλου τμήματος διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων, αλλά στις περισσότερες περιπτώσεις ανεπαρκώς ή με αποτελέσματα που μετρήθηκαν και είναι κατώτερα του αποδεκτού (π.χ. κλαδικές συμβάσεις, απελευθέρωση μεταφορών κ.ά.).

• Σημαντικό βήμα χαρακτηρίζεται η ίδρυση φορέα αποκρατικοποιήσεων, όμως και εδώ ο στόχος δεν έχει επιτευχθεί ούτε ως προς τον όγκο, ούτε ως προς το κεφάλαιο που έχει αλλάξει χέρια.

• Σε σχέση με τις τράπεζες θα γίνεται μνεία στην ανάγκη συγχωνεύσεων και επανακεφαλαιοποίησης, με χρήση των εργαλείων του Μνημονίου (σχετικό ταμείο).

• Τέλος, η βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους θα συναρτάται με την εφαρμογή του προγράμματος και τις επικείμενες ρυθμίσεις στο πλαίσιο του νέου προγράμματος για την Ελλάδα, που αναμένεται να αποφασιστεί.

Συμφέροντα, γραφειοκρατία και συνδικαλιστική διαπλοκή

Με μελανά χρώματα θα περιγράφονται, άλλωστε, εικόνες πολιτικής και συνδικαλιστικής διαπλοκής, οι πιέσεις οργανωμένων ομάδων συμφερόντων, τα στεγανά στην επαγγελματική ζωή, οι γραφειοκρατικές αγκυλώσεις και πάνω από όλα έλλειψη κατάρτισης και αποτελεσματικότητας της κρατικής μηχανής, εν αναμονή της παρέμβασης της task force Ράιχενμπαχ. Την έκθεση θα ολοκληρώνει ο γνωστός πίνακας του bencmarking, χωρίς, όμως, εμφανείς βελτιώσεις από την έκθεση του Ιουλίου.

Η εισήγηση για απόδοση της δόσης θα γίνει στη βάση του «ναι, καταγράψαμε τις αποκλίσεις, αλλά δεσμεύσαμε την κυβέρνηση στο να τις καλύψει», παραθέτοντας και τα αντίστοιχα μέτρα. Από εκεί και πέρα, το ζήτημα θα είναι αντικείμενο πολιτικής απόφασης.

markos.tv