του ανθρώπου που ανέστησε τους Ολυμπιακούς Αγώνες.
Το κεφάλι του Ευαγγέλη Ζάππα βρίσκεται μέσα σε κρύπτη στο Ζάππειο, όπως ακριβώς όρισε ο ίδιος. Ήταν ο άνθρωπος που ξανάστησε τους Ολυμπιακούς Αγώνες και έδωσε νέα ζωή στην αρχαία ιδέα. Και όμως, σήμερα σχεδόν κανείς δεν το ξέρει.
Μέσα στο Ζάππειο, σε έναν τοίχο που προσπερνούν καθημερινά επισκέπτες, υπάρχει μια μαρμάρινη επιγραφή. Είναι διακριτική, σχεδόν σιωπηλή. Κι όμως, εκεί μέσα βρίσκεται το κρανίο του ανθρώπου που ξανάδωσε ζωή σε μια ιδέα 2.500 ετών. Ο Ευαγγέλης Ζάππας δεν ζήτησε δόξα. Ζήτησε να βοηθήσει. Και όταν πέθανε, η επιθυμία του ήταν ξεκάθαρη: να ταφεί εκεί όπου θα συνεχίσει να υπηρετεί την Ελλάδα.
Ο Ζάππας γεννήθηκε το 1800 στο Κάτω Λάμποβο της Βορείου Ηπείρου. Σε ηλικία 13 ετών ήταν ήδη φρουρός του Αλή Πασά. Λίγα χρόνια αργότερα βρισκόταν στο πλευρό του Μάρκου Μπότσαρη. Πολέμησε, τραυματίστηκε, αρνήθηκε την αποζημίωση μετά την Επανάσταση, και έφυγε για τη Ρουμανία. Εκεί έγινε εκατομμυριούχος. Αλλά ποτέ δεν ξέχασε.
Στην εποχή του Όθωνα, η Ελλάδα προσπαθούσε να σταθεί όρθια. Ο Ζάππας έστειλε επιστολή στον βασιλιά και του πρότεινε κάτι τολμηρό: να αναβιώσουν οι Ολυμπιακοί Αγώνες. Όχι για τουρισμό. Όχι για θέαμα. Αλλά για να μορφωθεί ο λαός, να ξαναθυμηθεί ποιος ήταν. Ο ίδιος πρόσφερε τεράστια χρηματικά ποσά, αλλά και την ψυχή του.
Το 1859 έγιναν οι πρώτοι Ζάππειοι Ολυμπιακοί Αγώνες. Ακολούθησαν οι διοργανώσεις του 1870 και του 1875. Ήταν πρόδρομοι των σύγχρονων Ολυμπιακών, που έγιναν το 1896 στην Αθήνα. Το Παναθηναϊκό Στάδιο αναστηλώθηκε με χρήματα του Ζάππα. Το Ζάππειο Μέγαρο θεμελιώθηκε χάρη στον ίδιο και στον εξάδελφό του, Κωνσταντίνο Ζάππα.
Ο Ζάππας πέθανε το 1865 στο Μπροστένι της Ρουμανίας. Σύμφωνα με τη διαθήκη του, το σώμα του ετάφη εκεί, αλλά το κεφάλι του μεταφέρθηκε στην Αθήνα. Τοποθετήθηκε σε αργυρή λειψανοθήκη, μέσα σε ειδική κρύπτη στο Ζάππειο. Είναι ακόμα εκεί. Κανείς δεν το φωνάζει. Κανείς δεν το τιμάει όπως του αξίζει.
Η μαρμάρινη πλάκα γράφει: «Ενταύθα κείται η κεφαλή του ευεργέτου Ευαγγέλου Ζάππα». Ο ευεργέτης που πέθανε μακριά, αλλά γύρισε όπως είχε υποσχεθεί. Και κάθε φορά που περνάς έξω από το Ζάππειο, χωρίς να το ξέρεις, περνάς μπροστά από τη σιωπηλή παρουσία ενός ανθρώπου που αναγέννησε την Ολυμπία.
Μέσα στο Ζάππειο, σε έναν τοίχο που προσπερνούν καθημερινά επισκέπτες, υπάρχει μια μαρμάρινη επιγραφή. Είναι διακριτική, σχεδόν σιωπηλή. Κι όμως, εκεί μέσα βρίσκεται το κρανίο του ανθρώπου που ξανάδωσε ζωή σε μια ιδέα 2.500 ετών. Ο Ευαγγέλης Ζάππας δεν ζήτησε δόξα. Ζήτησε να βοηθήσει. Και όταν πέθανε, η επιθυμία του ήταν ξεκάθαρη: να ταφεί εκεί όπου θα συνεχίσει να υπηρετεί την Ελλάδα.
Ο Ζάππας γεννήθηκε το 1800 στο Κάτω Λάμποβο της Βορείου Ηπείρου. Σε ηλικία 13 ετών ήταν ήδη φρουρός του Αλή Πασά. Λίγα χρόνια αργότερα βρισκόταν στο πλευρό του Μάρκου Μπότσαρη. Πολέμησε, τραυματίστηκε, αρνήθηκε την αποζημίωση μετά την Επανάσταση, και έφυγε για τη Ρουμανία. Εκεί έγινε εκατομμυριούχος. Αλλά ποτέ δεν ξέχασε.
Στην εποχή του Όθωνα, η Ελλάδα προσπαθούσε να σταθεί όρθια. Ο Ζάππας έστειλε επιστολή στον βασιλιά και του πρότεινε κάτι τολμηρό: να αναβιώσουν οι Ολυμπιακοί Αγώνες. Όχι για τουρισμό. Όχι για θέαμα. Αλλά για να μορφωθεί ο λαός, να ξαναθυμηθεί ποιος ήταν. Ο ίδιος πρόσφερε τεράστια χρηματικά ποσά, αλλά και την ψυχή του.
Το 1859 έγιναν οι πρώτοι Ζάππειοι Ολυμπιακοί Αγώνες. Ακολούθησαν οι διοργανώσεις του 1870 και του 1875. Ήταν πρόδρομοι των σύγχρονων Ολυμπιακών, που έγιναν το 1896 στην Αθήνα. Το Παναθηναϊκό Στάδιο αναστηλώθηκε με χρήματα του Ζάππα. Το Ζάππειο Μέγαρο θεμελιώθηκε χάρη στον ίδιο και στον εξάδελφό του, Κωνσταντίνο Ζάππα.
Ο Ζάππας πέθανε το 1865 στο Μπροστένι της Ρουμανίας. Σύμφωνα με τη διαθήκη του, το σώμα του ετάφη εκεί, αλλά το κεφάλι του μεταφέρθηκε στην Αθήνα. Τοποθετήθηκε σε αργυρή λειψανοθήκη, μέσα σε ειδική κρύπτη στο Ζάππειο. Είναι ακόμα εκεί. Κανείς δεν το φωνάζει. Κανείς δεν το τιμάει όπως του αξίζει.
Η μαρμάρινη πλάκα γράφει: «Ενταύθα κείται η κεφαλή του ευεργέτου Ευαγγέλου Ζάππα». Ο ευεργέτης που πέθανε μακριά, αλλά γύρισε όπως είχε υποσχεθεί. Και κάθε φορά που περνάς έξω από το Ζάππειο, χωρίς να το ξέρεις, περνάς μπροστά από τη σιωπηλή παρουσία ενός ανθρώπου που αναγέννησε την Ολυμπία.
Γρηγόρης Κεντητός
sportime
Απλά μας ενδιαφέρει να ακούγονται όλες οι απόψεις χωρίς λογοκρισία.
Τα Μπουλούκια
Η παρούσα αρθρογραφία έχει καθαρά ενημερωτικό χαρακτήρα. Ο αναγνώστης οφείλει να διασταυρώνει τις πληροφορίες για θέματα που τον ενδιαφέρουν. Τα κείμενα βασίζονται σε υλικό από Ελληνικές και ξενόγλωσσες δημοσιεύσεις, οι οποίες αναφέρονται στο μέτρο του δυνατού. Τα συκοφαντικά ή υβριστικά σχόλια θα διαγράφονται χωρίς προειδοποίηση.