Ξέρεις τι είναι οι μικρές μαύρες τελίτσες γύρω από το παρμπρίζ;
Τις έχεις δει εκατοντάδες φορές. Μαύρες, μικροσκοπικές κουκκίδες που περιβάλλουν το παρμπρίζ και τα πλάγια τζάμια των περισσότερων αυτοκινήτων. Κανείς δεν σε σταμάτησε ποτέ για να σου εξηγήσει τι είναι. Και γιατί να σε σταματήσει; Είναι σχεδόν αόρατες. Σαν τα πράγματα που θεωρούμε δεδομένα, μέχρι που κάποιος σου πει ότι… αν δεν υπήρχαν, το τζάμι θα μπορούσε κυριολεκτικά να πεταχτεί στο δρόμο.
Οι τελίτσες αυτές λέγονται frits, και δεν μπήκαν εκεί για να «ομορφύνουν» το τζάμι. Είναι κεραμική μπογιά, ψημένη στο γυαλί. Όχι κολλημένη – ψημένη. Μια φορά για πάντα. Ο κύριος λόγος που υπάρχουν είναι επειδή κάπου στις δεκαετίες του ’50 και του ’60, οι αυτοκινητοβιομηχανίες σταμάτησαν να χρησιμοποιούν μεταλλικά πλαίσια για να συγκρατούν τα τζάμια και άρχισαν να χρησιμοποιούν ειδικά ισχυρά κολλητικά. Όμως η κόλλα φαίνεται. Και κανείς δεν θέλει να βλέπει το τζάμι του… σαν παράθυρο αποθήκης.
Οπότε, μπήκαν οι frits. Τα μαύρα περιγράμματα κρύβουν την κόλλα. Αλλά δεν σταματούν εκεί.
Αυτές οι τελίτσες δεν είναι απλώς καμουφλάζ. Είναι και μηχανική προστασία. Γιατί όταν ψήνεται το γυαλί για να του δοθεί το κυρτό του σχήμα, το πιο σκούρο τμήμα του θερμαίνεται πιο γρήγορα από το διάφανο. Αν η διαφορά θερμοκρασίας είναι πολύ μεγάλη, το τζάμι μπορεί να παραμορφωθεί ή και να σπάσει. Οι τελίτσες λοιπόν δεν μπαίνουν τυχαία: μπαίνουν σε βαθμίδες, αραιώνουν σιγά-σιγά, για να διαχέεται ομοιόμορφα η θερμότητα από το μαύρο στο διάφανο.
Και βέβαια, οι τελίτσες βοηθούν και στη σκίαση. Ξεκινάει ένα μαύρο φρύδι εκεί πάνω από το τιμόνι σου, γίνεται τελίτσες, και χάνεται. Αυτό μαλακώνει τη μετάβαση από το σκιασμένο μέρος του παρμπρίζ στο διάφανο. Αν δεν υπήρχαν, η αντίθεση θα ήταν απότομη και θα ενοχλούσε τα μάτια σου.
Κάθε φορά που μπαίνεις σε αυτοκίνητο και νιώθεις ασφαλής, σκέψου ότι αυτό οφείλεται και σε κάτι που δεν βλέπεις σχεδόν καθόλου. Ένα μαύρο περίγραμμα, γεμάτο μικρές κεραμικές κουκκίδες, που κρατάνε το τζάμι στη θέση του, ισορροπούν τη θερμοκρασία, ρυθμίζουν το φως, και αν χαθούν… όλα χάνονται.
Οι τελίτσες αυτές λέγονται frits, και δεν μπήκαν εκεί για να «ομορφύνουν» το τζάμι. Είναι κεραμική μπογιά, ψημένη στο γυαλί. Όχι κολλημένη – ψημένη. Μια φορά για πάντα. Ο κύριος λόγος που υπάρχουν είναι επειδή κάπου στις δεκαετίες του ’50 και του ’60, οι αυτοκινητοβιομηχανίες σταμάτησαν να χρησιμοποιούν μεταλλικά πλαίσια για να συγκρατούν τα τζάμια και άρχισαν να χρησιμοποιούν ειδικά ισχυρά κολλητικά. Όμως η κόλλα φαίνεται. Και κανείς δεν θέλει να βλέπει το τζάμι του… σαν παράθυρο αποθήκης.
Οπότε, μπήκαν οι frits. Τα μαύρα περιγράμματα κρύβουν την κόλλα. Αλλά δεν σταματούν εκεί.
Αυτές οι τελίτσες δεν είναι απλώς καμουφλάζ. Είναι και μηχανική προστασία. Γιατί όταν ψήνεται το γυαλί για να του δοθεί το κυρτό του σχήμα, το πιο σκούρο τμήμα του θερμαίνεται πιο γρήγορα από το διάφανο. Αν η διαφορά θερμοκρασίας είναι πολύ μεγάλη, το τζάμι μπορεί να παραμορφωθεί ή και να σπάσει. Οι τελίτσες λοιπόν δεν μπαίνουν τυχαία: μπαίνουν σε βαθμίδες, αραιώνουν σιγά-σιγά, για να διαχέεται ομοιόμορφα η θερμότητα από το μαύρο στο διάφανο.
Και βέβαια, οι τελίτσες βοηθούν και στη σκίαση. Ξεκινάει ένα μαύρο φρύδι εκεί πάνω από το τιμόνι σου, γίνεται τελίτσες, και χάνεται. Αυτό μαλακώνει τη μετάβαση από το σκιασμένο μέρος του παρμπρίζ στο διάφανο. Αν δεν υπήρχαν, η αντίθεση θα ήταν απότομη και θα ενοχλούσε τα μάτια σου.
Κάθε φορά που μπαίνεις σε αυτοκίνητο και νιώθεις ασφαλής, σκέψου ότι αυτό οφείλεται και σε κάτι που δεν βλέπεις σχεδόν καθόλου. Ένα μαύρο περίγραμμα, γεμάτο μικρές κεραμικές κουκκίδες, που κρατάνε το τζάμι στη θέση του, ισορροπούν τη θερμοκρασία, ρυθμίζουν το φως, και αν χαθούν… όλα χάνονται.
Γρηγόρης Κεντητός
sportime
Απλά μας ενδιαφέρει να ακούγονται όλες οι απόψεις χωρίς λογοκρισία.
Τα Μπουλούκια
Η παρούσα αρθρογραφία έχει καθαρά ενημερωτικό χαρακτήρα. Ο αναγνώστης οφείλει να διασταυρώνει τις πληροφορίες για θέματα που τον ενδιαφέρουν. Τα κείμενα βασίζονται σε υλικό από Ελληνικές και ξενόγλωσσες δημοσιεύσεις, οι οποίες αναφέρονται στο μέτρο του δυνατού. Τα συκοφαντικά ή υβριστικά σχόλια θα διαγράφονται χωρίς προειδοποίηση.