Είναι το πιο τρομακτικό πλάσμα της τουρκικής μυθολογίας.
Ανάμεσα στους πιο ανατριχιαστικούς μύθους της Τουρκίας υπάρχει ένα πλάσμα που δεν θα βρείτε στα τουριστικά φυλλάδια, ούτε στις λαϊκές παραδόσεις που αφηγούνται οι γιαγιάδες με νοσταλγία. Το λένε Ουϊλάκ, και έχει τη δύναμη να μεταμορφώνεται σε ό,τι θέλει: σε μια αθώα γάτα, σε έναν λυσσασμένο σκύλο, ακόμα και σε… φέρετρο. Και το βράδυ, εμφανίζεται σε ερημικά μονοπάτια, για να κυνηγήσει όσους τολμήσουν να περάσουν.
Το Ουϊλάκ ανήκει στη μυθολογία των τουρκικών φύλων της Κεντρικής Ασίας, πολύ πριν φτάσουν οι Οθωμανοί στα εδάφη της Μικράς Ασίας. Περιγράφεται άλλοτε ως άντρας και άλλοτε ως γυναίκα, αλλά ποτέ ως κανονικός άνθρωπος. Είναι συνδεδεμένο με το κακό, τον Διάβολο, τις ασθένειες, τους ξηρούς αγρούς και τα άψυχα μάτια που σε κοιτούν στο σκοτάδι. Η κύρια δύναμή του όμως είναι η παραπλάνηση. Μπορεί να πάρει μορφή και να ξεγελάσει τα θύματά του με κάτι οικείο: ένα ζώο, ένα αντικείμενο, ακόμα και έναν γνωστό τους.
Από τους βοσκούς μέχρι τους ταξιδευτές, όλοι φοβούνταν να διασχίσουν εγκαταλελειμμένους δρόμους τη νύχτα. Αν άκουγες νιαούρισμα ή γρύλισμα χωρίς να βλέπεις τίποτα, έλεγαν πως ήταν ο Ουϊλάκ που σε πλησίαζε. Αν σου φαινόταν ότι ένα φέρετρο βρισκόταν καταμεσής του μονοπατιού, καλύτερα να μην πήγαινες πιο κοντά. Δεν ήταν πάντα βίαιος – κάποιες φορές απλώς ενοχλούσε, επέμενε, καθυστερούσε, έβαζε εμπόδια. Άλλες όμως προκαλούσε παράνοια ή και θάνατο.
Το όνομά του προέρχεται από τα τουρκικά ρήματα “uylamak” (επιμένω, βασανίζω) και “oyalamak” (καθυστερώ, αποσπώ). Σημαίνει λοιπόν κάτι σαν «εκείνος που αποσπά την προσοχή για κακό». Δεν είναι δαίμονας τυπικός – είναι η προσωποποίηση του φόβου, του παραπλανητικού, του ύπουλου.
Σε κάποια χωριά πίστευαν ότι ούτε οι μάγοι ούτε οι εξορκιστές μπορούσαν να τον νικήσουν. Μόνο ένας φύλακας πνεύμα του δάσους, ο Άτσουρα, είχε τη δύναμη να τον εμποδίσει. Αλλά ούτε εκείνος είχε απόλυτη επιτυχία – γιατί ο Ουϊλάκ δεν ήταν απλώς κακός. Ήταν παντού. Ήταν ό,τι δεν ήθελες να συναντήσεις, ό,τι δεν μπορούσες να εξηγήσεις. Μια αόρατη παγίδα για τους αθώους και τους περίεργους.
Σήμερα, ελάχιστοι γνωρίζουν τον μύθο του Ουϊλάκ. Όμως, αν βρεθείς νύχτα σε κάποιον ξεχασμένο επαρχιακό δρόμο στην Τουρκία και δεις κάτι που δεν ταιριάζει, κάτι περίεργα ήσυχο ή ασυνήθιστα γνώριμο, θυμήσου. Μπορεί να μην είναι αυτό που νομίζεις. Ίσως είναι ο Ουϊλάκ. Και σε περιμένει.
Το Ουϊλάκ ανήκει στη μυθολογία των τουρκικών φύλων της Κεντρικής Ασίας, πολύ πριν φτάσουν οι Οθωμανοί στα εδάφη της Μικράς Ασίας. Περιγράφεται άλλοτε ως άντρας και άλλοτε ως γυναίκα, αλλά ποτέ ως κανονικός άνθρωπος. Είναι συνδεδεμένο με το κακό, τον Διάβολο, τις ασθένειες, τους ξηρούς αγρούς και τα άψυχα μάτια που σε κοιτούν στο σκοτάδι. Η κύρια δύναμή του όμως είναι η παραπλάνηση. Μπορεί να πάρει μορφή και να ξεγελάσει τα θύματά του με κάτι οικείο: ένα ζώο, ένα αντικείμενο, ακόμα και έναν γνωστό τους.
Από τους βοσκούς μέχρι τους ταξιδευτές, όλοι φοβούνταν να διασχίσουν εγκαταλελειμμένους δρόμους τη νύχτα. Αν άκουγες νιαούρισμα ή γρύλισμα χωρίς να βλέπεις τίποτα, έλεγαν πως ήταν ο Ουϊλάκ που σε πλησίαζε. Αν σου φαινόταν ότι ένα φέρετρο βρισκόταν καταμεσής του μονοπατιού, καλύτερα να μην πήγαινες πιο κοντά. Δεν ήταν πάντα βίαιος – κάποιες φορές απλώς ενοχλούσε, επέμενε, καθυστερούσε, έβαζε εμπόδια. Άλλες όμως προκαλούσε παράνοια ή και θάνατο.
Το όνομά του προέρχεται από τα τουρκικά ρήματα “uylamak” (επιμένω, βασανίζω) και “oyalamak” (καθυστερώ, αποσπώ). Σημαίνει λοιπόν κάτι σαν «εκείνος που αποσπά την προσοχή για κακό». Δεν είναι δαίμονας τυπικός – είναι η προσωποποίηση του φόβου, του παραπλανητικού, του ύπουλου.
Σε κάποια χωριά πίστευαν ότι ούτε οι μάγοι ούτε οι εξορκιστές μπορούσαν να τον νικήσουν. Μόνο ένας φύλακας πνεύμα του δάσους, ο Άτσουρα, είχε τη δύναμη να τον εμποδίσει. Αλλά ούτε εκείνος είχε απόλυτη επιτυχία – γιατί ο Ουϊλάκ δεν ήταν απλώς κακός. Ήταν παντού. Ήταν ό,τι δεν ήθελες να συναντήσεις, ό,τι δεν μπορούσες να εξηγήσεις. Μια αόρατη παγίδα για τους αθώους και τους περίεργους.
Σήμερα, ελάχιστοι γνωρίζουν τον μύθο του Ουϊλάκ. Όμως, αν βρεθείς νύχτα σε κάποιον ξεχασμένο επαρχιακό δρόμο στην Τουρκία και δεις κάτι που δεν ταιριάζει, κάτι περίεργα ήσυχο ή ασυνήθιστα γνώριμο, θυμήσου. Μπορεί να μην είναι αυτό που νομίζεις. Ίσως είναι ο Ουϊλάκ. Και σε περιμένει.
Γρηγόρης Κεντητός
sportime
Απλά μας ενδιαφέρει να ακούγονται όλες οι απόψεις χωρίς λογοκρισία.
Τα Μπουλούκια
Η παρούσα αρθρογραφία έχει καθαρά ενημερωτικό χαρακτήρα. Ο αναγνώστης οφείλει να διασταυρώνει τις πληροφορίες για θέματα που τον ενδιαφέρουν. Τα κείμενα βασίζονται σε υλικό από Ελληνικές και ξενόγλωσσες δημοσιεύσεις, οι οποίες αναφέρονται στο μέτρο του δυνατού. Τα συκοφαντικά ή υβριστικά σχόλια θα διαγράφονται χωρίς προειδοποίηση.