Πως γράφτηκε το τραγούδι "Μαντουμπάλα"; Ποια ήταν;

Η θρυλική και χιλιοτραγουδισμένη «Μαντουμπάλα», μια από τις πολύ μεγάλες επιτυχίες του Στέλιου Καζαντζίδη, είναι τραγούδι που ξεπήδησε μέσα από τον ινδικό κινηματογράφο, τον οποίοι οι Έλληνες αγάπησαν ιδιαίτερα κατά τις δεκαετίες του ‘50 και του ’60.

Η «Μαντουμπάλα», που στα ινδικά σημαίνει γλυκό κορίτσι, δεν ήταν απλώς ένα όνομα εξωτικό, όπως τόσα που έδωσαν εκείνη την εποχή οι συνθέτες μας στα τραγούδια τους. Η Μαντουμπάλα ήταν μια πανέμορφη Ινδή πρωταγωνίστρια του κινηματογράφου, που στη χώρα της την αποκαλούσαν «Αφροδίτη του ινδικού σινεμά».


Η «Μαντουμπάλα»

Η Μουμτάζ Μπεγκούμ Τζεχάν Ντελάβι, όπως ήταν το πραγματικό της όνομα, γεννήθηκε στο Δελχί από μια φτωχή και συντηρητική οικογένεια μουσουλμάνων της φυλής των Παθάν. Ήταν το πέμπτο από τα έντεκα συνολικά παιδιά της οικογένειας. Όταν ο πατέρας της έμεινε άνεργος η φτωχή οικογένεια υπέφερε και έξι από τα αδέρφια της πέθαναν. Σε αναζήτηση μιας καλύτερης τύχης μετακομίζουν στη Βομβάη. 

Ο πατέρας της ψάχνοντας για δουλειά περνούσε συχνά από τα κινηματογραφικά πλατό και έτσι η μικρή Μουμτάζ μπαίνει στο χώρο του κινηματογράφου σε ηλικία 9 ετών. Η πρώτη της ταινία ήταν η εμπορική επιτυχία Basant (1942) στην οποία υποδυόταν την κόρη της δημοφιλούς τότε πρωταγωνίστριας Μουμτάζ Σάντι. Εμφανίστηκε ως παιδί θαύμα σε μερικές ακόμα ταινίες και σύντομα κέρδισε τη φήμη μιας ταλαντούχας και αξιόπιστης ερμηνεύτριας.

Το 1950, μετά από συνεχείς αιμοπτύσεις στα πλατό, αποκαλύπτεται η καρδιακή της πάθηση, μια εκ γενετής καρδιακή ανωμαλία που κοινώς αποκαλείται "τρύπα στην καρδιά" (ανοικτό ωοειδές τρήμα). Την εποχή εκείνη οι χειρουργικές επεμβάσεις στην καρδιά ήταν σχεδόν άγνωστες και έτσι η πάθηση της κρατήθηκε μυστική για πολλά χρόνια παρά κάποιες αόριστες φήμες που κυκλοφορούσαν κατά καιρούς.

Το 1960 η κατάσταση της υγείας της επιδεινώνεται και αναζητά θεραπεία στο Λονδίνο. Οι καρδιακές επεμβάσεις βρίσκονταν τότε σε νηπιακό στάδιο και οι γιατροί που την εξέτασαν αρνήθηκαν να κάνουν την εγχείριση. Την έπεισαν ότι οι πιθανότητες επιτυχίας ήταν μηδαμινές και ότι τις απέμενε το πολύ ένας χρόνος ζωής. 

Η Μαντουμπάλα γύρισε στην Ινδία και αψηφώντας όλες τις προβλέψεις έζησε για 9 ακόμα χρόνια. Στη διάρκεια μιας μικρής αναλαμπής στην υγεία της προσπάθησε να επανέλθει στα κινηματογραφικά δρώμενα με την ταινία Chalack η οποία τελικά παρέμεινε ημιτελής καθώς σύντομα η υγεία της χειροτέρεψε και πάλι.

Η μεγάλη ηθοποιός υπέκυψε στην ασθένεια της το Φλεβάρη του 1969 λίγες μέρες μετά τα 36α της γενέθλια έχοντας προλάβει να συμμετάσχει στη σύντομη ζωή της σε πάνω από 70 ταινίες.

Basant 1942 η Madhubala 9 ετών

Ας δούμε όμως πως δημιουργήθηκε το «δικό μας» τραγούδι «Μαντουμπάλα».

Ο Στέλιος Καζαντζίδης βλέποντας εκείνη την εποχή την ταινία Ο Αλήτης της Βομβάης, στην οποία πρωταγωνιστούσε η Ναργκίς, άκουσε ένα τραγούδι το οποίο τον εντυπωσίασε και θέλησε να το διασκευάσει στα ελληνικά. Αποστήθισε τη μουσική, ενώ εν συνεχεία απευθύνθηκε για στίχους στην Ευτυχία Παπαγιαννοπούλου.

Η Ευτυχία στο μεταξύ, ως παλιά ηθοποιός και κινηματογραφόφιλη, είχε δει αρκετές ινδικές ταινίες, ορισμένες από τις οποίες είχαν ως πρωταγωνίστρια τη Μαντουμπάλα. Η Ευτυχία φαίνεται πως υπήρξε θαυμάστρια της.  

Έτσι, όταν πήγε στο σπίτι της ο Καζαντζίδης και της ψιθύρισε την ινδική μουσική ώστε να γράψει στίχους, της ήρθε αμέσως ο τίτλος του τραγουδιού «Μαντουμπάλα», το όνομα της Ινδής πρωταγωνίστριας. Στη συνέχεια έγραψε τους γνωστούς στίχους, που έχουν ως κεντρικό θέμα την αναζήτηση της χαμένης κοπέλας, ενώ είναι φανερά επηρεασμένοι από τον πρόωρο θάνατο της κόρης της Παπαγιαννοπούλου Μαίρης Λαίδου, στις αρχές του 1959, ιδιαίτερα στο δίστιχο «από τότε που σ’ έχασα λιώνω, το όνομα σου φωνάζω με πόνο».  

Ο Καζαντζίδης πήρε τους στίχους από την Ευτυχία, αλλά δεν μπόρεσε να τους προσαρμόσει ακριβώς στην μουσική. Κάτι δεν του έβγαινε. Δεν τον ευχαριστούσε το αποτέλεσμα στο σύνολο του. Προσπάθησε να διορθώσει κάποιο στίχο ή λίγο τα μουσικά μέτρα, αλλά δεν τα κατάφερε. Έτσι πήρε στίχους και μουσική και τα πήγε στον Θόδωρο Δερβενιώτη, ώστε να τον βοηθήσει να τα ταιριάξει. Πράγματι, ο έμπειρος μαέστρος και μεγάλος δημιουργός υποσχέθηκε στον Στέλιο ότι θα το κάνει. Ο Δερβενιώτης «δούλεψε» αρκετές μέρες το τραγούδι και, κόψε ράψε, το άλλαξε σχεδόν ολόκληρο. Έβαλε δική του μουσική στην εισαγωγή και στα κουπλέ, ενώ άφησε μόνο την αρχική ινδική μουσική «με μάτια κλαμένα στους δρόμους γυρνώ». Όταν πήγαν στο σπίτι του ο Στέλιος με την Μαρινέλλα και το άκουσαν τελειωμένο τρελάθηκαν. Δεν το πίστευαν. Με την κυκλοφορία του το τραγούδι, το 1959, πούλησε αμέσως 96.000 δίσκους, σπάζοντας όλα τα προηγούμενα ρεκόρ.  Το τραγούδι «γράφτηκε» στο όνομα του Στέλιου Καζαντζίδη.