Κωνσταντίνος Καραμανλής

Με την πολιτική του δραστηριότητα έγραψε ιστορία

Ο Κωνσταντίνος Καρμανλής γεννήθηκε 8 του Μάρτη το 1907, στην Πρώτη (Κιούπκιοϊ) Σερρών. Πρώτο από τα οκτώ παιδιά του διδασκάλου Γεωργίου Καραμανλή και της Φωτεινής Δόλογλου.

Το 1919 φοιτά στο Γυμνάσιο Νέας Ζίχνης. Το 1925 εισέρχεται στη Νομική Σχολή και το 1929 παίρνει πτυχίο της Νομικής.

Το 1930 κατατάσσεται στο 19ο Σύνταγμα Πεζικού.

Το 1932 πλήττεται από τον θάνατο του πατέρα του.

Το 1935 αρχίζει η πολιτική του σταδιοδρομία, όπου και εκλέγεται για πρώτη φορά βουλευτής.

Με την πολιτική του δραστηριότητα έγραψε ιστορία. Εξελέγη 12 φορές βουλευτής. Διετέλεσε επί 8 σχεδόν χρόνια υπουργός σε πέντε υπουργεία. Πρωθυπουργός από το 1955 έως το 1963 και από το 1974 έως το 1980.

Το 1980 εξελέγη για πρώτη φορά Πρόεδρος Δημοκρατίας και επανεξελέγη στο ανώτατο αξίωμα της Ελληνικής Πολιτείας το 1990. Κανένας άλλος Έλληνας πολιτικός δεν άσκησε την πρωθυπουργία για τόσο μεγάλο χρονικό διάστημα (14 χρόνια) από συστάσεως του ελληνικού κράτους. Όπως επίσης κανένας Ευρωπαίος πολιτικός δεν άσκησε τόσο μακρόχρονη θητεία στην πρωθυπουργία από το 1945 και εντεύθεν.

Το 1936 επανεκλέγεται βουλευτής. Μετά την Δικτατορία της 4ης Αυγούστου δικηγορεί στις
Σέρρες.

Με το πόλεμο το 1940, παρουσιάζεται στη μονάδα του στο Σιδηρόκαστρο, αλλά απαλλάσσεται για λόγους υγείας. Την ίδια χρονιά πλήττεται και από τον θάνατο της μητέρας του.

Το 1941 εγκαθίσταται στην Αθήνα.

Το 1944 διαφεύγει στην Αίγυπτο λίγο πρίν από την Απελευθέρωση.

Το 1946 εκλέγεται πρώτος βουλευτής Σερρών, αναλαμβάνει υπουργός Εργασίας.

Το 1948 αναλαμβάνει υπουργός Μεταφορών τον Μάϊο και το Νοέμβριο Κοινωνικής Πρόνοιας.

Το 1950 διατέλεσε Υπουργός Εθνικής Αμύνης.

Το 1951 προσχωρεί στο "Ελληνικό Συναγερμό" και εκλέγεται βουλευτής το Σεπτέμβριο.

Το 1952 αναλαμβάνει το υπουργείο Δημοσίων Έργων, θέση που θα κρατήσει έως το 1955. Παντρεύεται την Αμαλία Κανελλοπούλου.

Το 1955 μετά το θάνατο του Αλέξανδρου Παπάγου ορκίζεται πρωθυπουργός στις 5 Οκτωβρίου.

Το 1956 ιδρύει στις 4 Ιανουαρίου την Ε.Ρ.Ε. και κερδίζει τις εκλογές του Φεβρουαρίου.

Το 1958 έρχεται ευρεία νίκη του κόμματος του στις εκλογές του Μαϊου.


Το 1959 υπογράφονται οι συμφωνίες Ζυρίχης και Λονδίνου για την Κύπρο.

Τον Απρίλιο του 1961, επίσημη επίσκεψη στις Ηνωμένες Πολιτείες και συνάντηση με τον Τζον Κένεντι. Τον Ιουλίο του ίδιου χρόνου, υπογράφεται στην Αθήνα Συμφωνία Σύνδεσης Ελλάδος-ΕΟΚ. Τον Οκτώβριο του 1961, η Ε.Ρ.Ε. κερδίζει τις εκλογές. Ο Γεώργιος Παπανδρέου τις χαρακτηρίζει "προϊόν βίας και νοθείας".

Το 1963 έχουμε την διαφωνία Καραμανλή - Στέμματος με αποτέλεσμα την παραίτηση της κυβέρνησης. Το Νοέμβριο η"'Ένωσις Κέντρου" κερδίζει τις εκλογές. Αναχωρεί για το εξωτερικό και εγκαθίσταται στο Παρίσι.

Το 1967 με το πραξικόπημα συνταματαρχών την 21η Απριλίου, έχουμε την κατάλυση της Δημοκρατίας. Στη διάρκεια της Δικτατορίας θα κρατήσει με συνέπεια αντιδικτατορικές θέσεις με αποκορύφωμα τη δήλωση του, μετά την ανατροπή του Μακαρίου τον Ιούλιο του '74, όταν με μήνυμά του καλεί τις Ένοπλες Δυνάμεις να ανατρέψουν τους πραξικοπηματίες ώστε να αποκατασταθεί η Δημοκρατία.

Το 1974, μετά την κατάρρευση της Δικτατορίας φτάνει στην Αθήνα τα ξημερώματα της 24ης Ιουλίου και ορκίζεται πρωθυπουργός επικεφαλής κυβερνήσεως εθνικής ενότητος. Τον Σεπτέμβριο ιδρύει το κόμμα της Ν. Δημοκρατίας, ενώ νομιμοποιείται το Κ.Κ.Ε. Το Νοέμβριο διεξάγονται εκλογές και το νέο κόμμα συγκεντρώνει το 54,37%. Κατά το δημοψήφισμα την 8η Δεκεμβρίου, ο ελληνικός λαός επιλέγει την Αβασίλευτη Δημοκρατία.

Το 1975 έχουμε την καθιέρωση της δημοτικής γλώσσας και αναθέωρηση του Συντάγματος. Μετατροπή σε ισόβια δεσμά της καταδίκης εις θάνατον των πρωταιρίων της δικτατορίας.

Το 1976 εμφανίζεται όξυνση στις ελληνο-τουρκικές σχέσεις μετά την έξοδο του πλοίου "Χόρα" στο Αιγαίο.

Το Νοέμβριο του 1977 έχουμε εκλογές. Νικητής είναι η Ν.Δ., αλλά με το μειωμένο ποσοστό 41,84%. Αξιωματική αντιπολίτευση το ΠΑ.ΣΟ.Κ.

Το 1978 του απονέμεται το βραβείο Καρλομάγνου. Ο λόγος που εκφωνεί στο Αάχεν κατά την παραλαβή του βραβείου προκαλεί ιδιαίτερη εντύπωση.

Στην Αθήνα, στις 28 Μαϊου του 1979, υπογράφεται η συνθήκη ένταξης της Ελλάδας στην ΕΟΚ.

Στις 5 Μαϊου του 1980 εκλέγεται Πρόεδρος της Δημοκρατίας. Την πρωθυπουργία αναλαμβάνει ο Γεώργιος Ράλλης.

Στις εκλογές της 18ης Οκτωβρίού του 1981 εκλεγεται πρώτο το κόμμα του κ.Ανδρέα Παπανδρέου.

Το 1982 ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας πραγματοποεί επίσημα ταξίδια στην Αυστραλία, Ινδία, Καναδά.

Το 1983 του απονέμεται το μετάλλιο των Πανεπιστημίων του Παρισίου. Βαρυσήμαντος λόγος στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.

Το 1984 κάνει σημαντικά ταξίδια σε Ισπανία, Ρουμανία και Αίγυπτο.

Το 1985 ήταν το έτος λήξεως της προεδρικής θητείας. Παρ' όλες τις ενδείξεις και διαβεβαιώσεις, ο πρόεδρος του ΠΑ.ΣΟ.Κ. αιφνιδιάζει τους πάντες προτείνοντας ως υποψήφιο αντί του κ.Καραμανλή, τον κ.Χ.Σαρτζετάκη. Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας υποβάλλει στις 10 Μαρτίου την παραίτηση του και έκτοτε θα ιδιωτεύσει πιστός στη δήλωση ότι "δεν συμμετέχω σε αυτό που αποκαλείται δημόσιος βίος".

Στις 4 Μαϊου του 1990 αναδεικνύεται πάλι Πρόεδρος της Δημοκρατίας. Άγρυπνος για το συμφέρον της χώρας, διαλλακτικός και πλήρως ενημερωμένος για κάθε πρόβλημα του τόπου.

Στις πρώτες μέρες του Μαρτίου του 1995 η 5ετής παραμονή του στην Προεδρία λήγει. Το Σύνταγμα δεν επιτρέπει 3η θητεία στον Προεδρικό θώκο.

Στις 23 Απριλίου του 1998 άφησε την τελευταία του πνοή .

Η Οικονομική ανάπτυξη και ο κοινωνικός εκσυγχρονισμός
Aναπτυξιακή πολιτική

Μετά την επιτυχή νομισματική σταθεροποίηση που ακολούθησε την υποτίμηση του 1953, οι προσπάθειες στην περίοδο 1955-1963 επικεντρώθηκαν στη συστηματική προώθηση της οικονομικής ανάπτυξης της χώρας. Έτσι, από το 1957 ξεκίνησε η οργάνωση των κατάλληλων τεχνικών υπηρεσιών για τη συλλογή και επεξεργασία υλικού και την ανάπτυξη της τεχνικής του προγραμματισμού.

Το περιεχόμενο της αναπτυξιακής πολιτικής διατυπώθηκε στο Προσωρινό Πενταετές Πρόγραμμα Οικονομικής Αναπτύξεως (1959) και το Οριστικό Πενταετές Πρόγραμμα Οικονομικής Αναπτύξεως 1960-1964 (Απρίλιος 1960).

Βασικός σκοπός της πολιτικής της οικονομικής αναπτύξεως ήταν η διατήρηση ενός υψηλού ρυθμού αυξήσεως του εισοδήματος με στόχο την βελτίωση του βιοτικού επιπέδου αλλά και τη μείωση της οικονομικής εξάρτησης από το εξωτερικό.

Για την επίτευξη των στόχων του προγράμματος απαιτήθηκε η πραγματοποίηση μεγάλου όγκου επενδύσεων παγίου κεφαλαίου, ενώ δόθηκαν μια σειρά από ειδικά κίνητρα με στόχο την προσέλκυση αποταμιεύσεων και επενδυτικών κεφαλαίων.

Νομισματική και πιστωτική πολιτική

Στη διάρκεια της οκταετίας 1953-1963, ο πληθωρισμός, ο οποίος είχε ανέβει στο 15% το 1954 (ως επακόλουθο της υποτίμησης του 1953) μειώθηκε σταδιακά σε μόλις 2%. Ως κύρια επιτεύγματα της νομισματικής πολιτικής της περιόδου 1955-1963, είναι δυνατό να θεωρηθεί ο έλεγχος του ανατιμητικού κύματος από την υποτίμηση της δραχμής κατά 50% τον Απρίλιο του 1953 και η διατήρηση ενός εξαιρετικά χαμηλού επιπέδου τιμών το οποίο νίκησε οριστικά την πληθωριστική ψυχολογία που επικρατούσε ως τότε.

Η νομισματική και πιστωτική πολιτική της περιόδου 1955-1963 συμπυκνώνεται στην άποψη ότι η νομισματική σταθερότητα και η οικονομική ανάπτυξη δεν θα έπρεπε να θεωρηθούν ως δύο ανεξάρτητοι πόλοι οικονομικής πολιτικής, ο καθένας από τους οποίους θα επεδιώκετο ξεχωριστά.

Η βασική υπόθεση ήταν εξαρχής ότι η νομισματική σταθερότητα δεν θα μπορούσε να διατηρηθεί μακροπρόθεσμα σε μία στάσιμη οικονομία και ότι ικανοποιητικοί ρυθμοί ανάπτυξης δεν θα μπορούσαν να διατηρηθούν σε ένα περιβάλλον νομισματικής αστάθειας.

Eκβιομηχάνιση

Η πορεία προς τη βιομηχανική ανάπτυξη εκδηλώθηκε με τη μεγάλη αύξηση της παραγωγής και τις πρώτες ουσιώδεις μεταβολές στη διάρθρωση του τομέα. Ο μέσος ετήσιος ρυθμός αύξησης της βιομηχανικής παραγωγής έφθασε το 8,5%. Η ίδρυση μιας σειράς νέων βιομηχανιών προβλεπόταν από το Πενταετές Πρόγραμμα Οικονομικής Αναπτύξεως, το οποίο έδωσε προτεραιότητα στην ανάπτυξη συγκεκριμένων βιομηχανιών. Η πολιτική αυτή θεμελίωσε ουσιαστικά τη διαδικασία της ταχύρρυθμης εκβιομηχάνισης και έδωσε ισχυρή ώθηση στην ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας ως τη δεύτερη πετρελαϊκή κρίση (1979-1980).

Τέλος, για την αύξηση της παραγωγής ενέργειας προγραμματίστηκαν και κατασκευάστηκαν μία σειρά έργων τα οποία εξασφάλισαν επάρκεια ηλεκτρισμού σε μία ταχύρρυθμα αναπτυσσόμενη οικονομία:

Γεωργία

Οι εξελίξεις στον αγροτικό τομέα υπήρξαν αποτέλεσμα των προσπαθειών που καταβλήθηκαν για την επέκταση της καλλιεργούμενης γης, τις έγγειες βελτιώσεις, την αύξηση της μηχανοκαλλιέργειας, τη βελτίωση των καλλιεργητικών μεθόδων κ.α.

Η έκταση των καλλιεργούμενων εδαφών από 28 εκ. στρέμματα το 1938 έφτασε τα 37 εκ.στρέμματα το 1963. Τα εγγειοβελτιωτικά έργα που κατασκευάστηκαν και ολοκληρώθηκαν κατά την περίοδο 1955-1963 αύξησαν τις αρδευόμενες εκτάσεις από 3,1 εκ.στρέμματα το 1955 σε 5,4 εκ.στρέμματα το 1963, ή κατά 74%.

Δημόσια έργα

Προκειμένου να υπερκεραστούν τα προσκόμματα στην ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας, τόσο στη βιομηχανία όσο και στον αγροτικό τομέα, καταβλήθηκε σημαντική προσπάθεια μέσω της εφαρμογής συστηματικού προγράμματος επενδύσεων σε έργα υποδομής.

Το έτος 1956 αποτελεί σημείο καμπής τόσο για τον προϋπολογισμό όσο και για τη γενικότερη οικονομική πορεία της χώρας. Κατ' αρχήν ο προϋπολογισμός άφησε πλεόνασμα από τις τρέχουσες δαπάνες (δεν περιλαμβάνονται οι δημόσιες επενδύσεις) για πρώτη φορά, παρέχοντας έτσι μία πηγή χρηματοδοτήσεως των δημοσίων επενδύσεων.

Το πλεόνασμα του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθε σε 2,1 δις κατά την περίοδο 1955-1959 και σε 5,2 δις κατά την περίοδο 1960-1963, συνολικά δηλαδή 7,3 δις δραχμές για το σύνολο της περιόδου. Το σύνολο του πλεονάσματος αυτού κατευθύνθηκε στις δημόσιες επενδύσεις.

Τουρισμός

Έχοντας νωρίς αντιληφθεί τη σημασία του τουρισμού, ως πλουτοπαραγωγικής πηγής για μια χώρα όπως η Ελλάδα, είχε συντελέσει, ήδη ως υπουργός Δημοσίων Έργων, μεταξύ 1952-1955, στην εκτέλεση των πρώτων έργων τουριστικής υποδομής.

Ως πρωθυπουργός, από το 1955, εγκαινίασε, για πρώτη φορά, ένα ευρύ και συστηματικά συγκροτημένο πρόγραμμα τουριστικής ανάπτυξης, το οποίο περιέλαβε την ανέγερση ξενοδοχείων και ξενώνων, που ανταποκρίνονταν στις σύγχρονες απαιτήσεις

Μεταξύ 1974-1980, οι τουριστικές μονάδες αυξήθηκαν σε ποσοστό 61,9%, ο αριθμός των τουριστών 163,8% και το τουριστικό συνάλλαγμα 286,8%. Θετικό επακόλουθο υπήρξε η δημιουργία νέων θέσεων απασχόλησης, η αύξηση του εισοδήματος σημαντικής μερίδας του πληθυσμού, η ανάδειξη, τέλος, της εθνικής πολιτιστικής παρακαταθήκης.

Eμπορική ναυτιλία

Αποφασιστική υπήρξε η συμβολή του Κ.Καραμανλή στην αξιοποίηση του μεγάλου ελληνικού εμπορικού στόλου, ως σημαντικού παράγοντα πλουτοπαραγωγικής ανάπτυξης της χώρας. Ευθύς μετά την άνοδό του στην πρωθυπουργία κατόρθωσε, μετά από μεθοδική μελέτη του όλου προβλήματος, να πείσει τους Έλληνες πλοιοκτήτες, τα πλοία των οποίων έφεραν κατά το πλείστον ευκαιριακές σημαίες να αναρτήσουν την ελληνική.

Μετά το έτος 1974, ο τομέας της εμπορικής ναυτιλίας αντιμετωπίστηκε, σε σταθερότερη βάση, ως στρατηγικός. O Κ Καραμανλής   ενίσχυσε, μέσω σειράς μέτρων, την ανταγωνιστικότητα της ναυτιλίας και την προσαρμογή της στις νέες συνθήκες των θαλάσσιων μεταφορών. Τα αριθμητικά δεδομένα και κατά την εξαετία 1974-1980 επιβεβαιώνουν αδιάλειπτα υψηλή ανοδική τάση και στη διάρκεια της δεύτερης πρωθυπουργίας του.

Kοινωνική πολιτική

Η αποδοτική άσκηση της κοινωνικής πολιτικής συσχετίστηκε από τον Κ.Καραμανλή με την εξασφάλιση των αναγκαίων προϋποθέσεων οικονομικής ανάπτυξης και αύξησης του εθνικού εισοδήματος. Πάνω σ' αυτή τη βάση, πραγματοποιήθηκαν, ήδη από την πρώτη οκταετία της πρωθυπουργίας του, 1955-1963, σημαντικά βήματα προόδου στους τομείς της ιατροφαρμακευτικής και νοσοκομειακής περίθαλψης, της κοινωνικής ασφάλισης και της πρόνοιας

Σειρά μέτρων για την βελτίωση των όρων λειτουργίας στους τομείς της υγείας, της κοινωνικής πρόνοιας και της κοινωνικής ασφάλισης εφαρμόστηκαν από τον Κ.Καραμανλή στη διάρκεια και της δεύτερης πρωθυπουργικής θητείας του. Η εισφορά στους οργανισμούς κοινωνικής ασφάλειας υπερτριπλασιάστηκε μεταξύ 1974-1980, βελτιώθηκαν οι όροι συνταξιοδότησης και ασφάλισης από το ΙΚΑ και τα κλαδικά ασφαλιστικά ταμεία, επεκτάθηκε η υγειονομική περίθαλψη, μέσω της δημιουργίας Κέντρων Υγείας

Είναι, εξ άλλου, αξιοσημείωτο το γεγονός ότι ο Κ Καραμανλής  ασκώντας τα καθήκοντα του υπουργού Προνοίας από το Νοέμβριο 1948 ως τον Ιανουάριο 1950, επιτέλεσε σημαντικό έργο προς την κατεύθυνση της περίθαλψης, αποκατάστασης και επαναπατρισμού των ανταρτοπλήκτων στις εστίες τους, μέσω του ρηξικέλευθου προγράμματος «Πρόνοια - Εργασία», το οποίο κατάρτισε και εφάρμοσε.

Η ένταξη της Ελλάδας στην Ευρώπη

Ο Κ Καραμανλής ενστερνίστηκε νωρίς την προοπτική της ευρωπαϊκής ενοποίησης και, διαβλέποντας την επιτυχή πορεία της Ευρωπαϊκής Οικονομικής Κοινότητας, προσανατολίστηκε, ήδη από το 1958, στην ενσωμάτωση της Ελλάδας, ως πρώτου συνδεδεμένου μέλους με την προοπτική της πλήρους ένταξης.

Η Συμφωνία Συνδέσεως υπογράφηκε στην Αθήνα στις 9 Ιουλίου 1961 και έγινε θετικά δεκτή από τη μεγάλη πλειοψηφία της κοινής γνώμης και των πολιτικών δυνάμεων του τόπου.

Σύμφωνα με τους όρους της Συνθήκης προβλεπόταν η μελλοντική ένταξη, ως πλήρους μέλους, της Ελλάδας στις Ευρωπαϊκές Κοινότητες και η υποβοήθηση της οικονομικής της ανάπτυξης και προόδου, μέσω της πρόβλεψης μεταβατικής περιόδου και, κυρίως, της χρηματοδοτικής συνδρομής των έξη κοινοτικών εταίρων.

Μετά την επίτευξη της οριστικής συμφωνίας, το Δεκέμβριο του 1978, υπογράφηκε η Συνθήκη Ένταξης σε πανηγυρική τελετή στο Ζάππειο Μέγαρο και η Ελλάδα αποτέλεσε πλήρες μέλος των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων από την 1η Ιανουαρίου 1981.