Η Αθήνα τιμά τον Μάρκο Βαμβακάρη

Tον πατριάρχη του ρεμπέτικου Μάρκο Βαμβακάρη τιμά φέτος το Φεστιβάλ Αθηνών παρουσιάζοντας ένα αφιέρωμα στον μεγάλο Συριανό καλλιτέχνη με τη συμπλήρωση 40 χρόνων από τον θάνατό του (1905-1972). Τα αθάνατα τραγούδια του θα ακουστούν για δύο νύχτες στο Ηρώδειο ατόφια, σπαρακτικά, μαγευτικά, σαν την πολύπαθη ζωή του.

Ανάμεσα σε δυο λιμάνια

Ο Μάρκος Βαμβακάρης γεννήθηκε στη Σύρο το 1905 και ήρθε να βρει την τύχη του στον Πειραιά το 1917. Όλη του τη ζωή την έζησε ανάμεσα σ’ αυτά τα δύο λιμάνια, που καθόρισαν με μοιραίο τρόπο την πορεία του. Ο ίδιος κουβαλούσε πάντα μαζί του τις μνήμες από τη Σύρο, ο κόσμος του όμως εμπλουτίστηκε από τις παραδόσεις και τους καημούς των προσφύγων που κατέφθασαν στον Πειραιά εκείνα τα χρόνια.

Υπήρξε πάντα χειρώνακτας (δούλεψε λιμενεργάτης, μεταφορέας κάρβουνου, σφαγέας κλπ.) και συναναστράφηκε φτωχούς ανθρώπους που έκαναν περιστασιακές δουλειές και δεν είχαν καμιά ασφάλεια επαγγελματική και οικονομική. Ζώντας ζωή δύσκολη και ο ίδιος μπόρεσε να γράψει με τρόπο αυθεντικό για τα βάσανα και τις πίκρες των ανθρώπων του μόχθου και του κοινωνικού περιθωρίου. «Ο Μάρκος ήταν ένας χρονογράφος που τραγούδησε την εποχή του στο ακέραιο….Ήταν δέκτης τρομερός, κεραία.

Έγραφε γι΄αυτά που ζούσε στο λιμάνι, γι΄αυτά που ζούσε με τους κλέφτες, με τους χαμένους, γι΄αυτά που ζούσε με τους μάγκες, τα κορόιδα, τους πολυτεχνίτες, τους μπεκρήδες που καίγανε τα σωθικά τους και όλους τους φουκαράδες και τους καταπιεσμένους…» (από το βιβλίο του Μ.Τσιλιμίδη «Ο Άγιος Μάγκας» – ο Στέλιος Βαμβακάρης μιλάει για τον πατέρα του).

Γιατί θεωρείται πατριάρχης του ρεμπέτικου

Το 1933 ηχογραφεί τον πρώτο του δίσκο. Το 1935 γράφει την περίφημη «Φραγκοσυριανή». Το 1936 έρχεται η δικτατορία του Μεταξά. Αμέσως μετά ο Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος και στη συνέχεια ο Εμφύλιος. Με άλλα λόγια, βίωσε τις πιο δύσκολες στιγμές της πρόσφατης ελληνικής ιστορίας. Και είναι εντυπωσιακό ότι, παρ’ όλο που έζησε μια σκληρή ζωή, εκφράστηκε τόσο ποιητικά μέσα από τα τραγούδια του.

Το πιο διάσημο χασάπικο

Η Φραγκοσυριανή έγινε το πιο διάσημο χασάπικο στον πλανήτη. Οι στίχοι του μπήκαν στα χείλια των Ελλήνων, ενώ ο ίδιος αποτέλεσε την πηγή έμπνευσης όλων των γνωστών συνθετών που ακολούθησαν. Ποιος δεν έχει σιγοτραγουδήσει το «Χαράματα η ώρα τρεις θα ‘ρθω να σε ξυπνήσω», το «Μια φούντωση μια φλόγα έχω απόψε στην καρδιά» ή «Τα ματοκλαδά σου λάμπουν σαν τα λούλουδα του κάμπου».

Η συμβολή του υπήρξε σημαντική, γιατί τα ζεϊμπέκικα και τα χασάπικά του συνεχίζουν και σήμερα να μιλούν στην καρδιά μας. Άλλωστε ο Βαμβακάρης ήταν αυτός που επέβαλε το τραγούδι με μπουζούκι στην ελληνική δισκογραφία. Πριν από αυτόν ο μπαγλαμάς και το μπουζούκι ήταν υπό διωγμόν, ήταν τα όργανα που έπαιζαν στα καταγώγια. Οι δικές του ηχογραφήσεις οδήγησαν στην ευρεία αποδοχή αυτής της μουσικής, που αγαπήθηκε τόσο πολύ σε όλη την Ελλάδα. Γι΄ αυτό θεωρείται πατριάρχης του ρεμπέτικου.

Και σήμερα επίκαιρος

Με αυτό το αφιέρωμα το Φεστιβάλ Αθηνών ευελπιστεί να τοποθετήσει τον Μάρκο Βαμβακάρη στο βάθρο που του αξίζει, σε σχέση με το ελληνικό τραγούδι. Εξάλλου σήμερα, 40 χρόνια μετά τον θάνατό του, η μορφή και το έργο του αποκτούν μια αναπάντεχη επικαιρότητα. Ο Βαμβακάρης ήταν αυτός που εξέφρασε, όσο πιο αυθεντικά μπορούσε, τους καημούς των ανθρώπων που ταλαιπωρούνται από τη φτώχεια, τον κοινωνικό αποκλεισμό, την απελπισία και ψάχνουν να βρουν έναν τρόπο για να ζήσουν τη ζωή τους με αξιοπρέπεια. Τα τραγούδια του μεταδίδουν τόση ανθρωπιά και αλήθεια που μοιάζουν να μας παρηγορούν σε αυτόν το δύσκολο καιρό για τον τόπο.

Στην παράσταση θα προβληθεί βίντεο που γυρίστηκε στη Σύρο ειδικά γι΄ αυτή την παραγωγή – αφιέρωμα.

Τραγουδούν: Γιάννης Κότσιρας, Δημήτρης Ζερβουδάκης, Σοφία Παπάζογλου, Απόστολος Ρίζος, Δημήτρης Νικολούδης, Στέλιος Βαμβακάρης και Εβελίνα Αγγέλου.

Συμμετέχουν: Vinicio Capossela, Νέα Τάξη Πραγμάτων ΝΤΠ., Στίχοιμα.

Η ιδέα και η καλλιτεχνική διεύθυνση είναι της Λίνας Νικολακοπούλου.

22 και 23 Ιουνίου στο Ηρώδειο.

Τιμές Εισιτηρίων: 10 – 30€.

Περισσότερες πληροφορίες στο τηλέφωνο: 210 3222720.

Πηγή