Το κάπνισμα βλάπτει σοβαρά την υγεία. Σίγουρα;

Οι επιστήμονες μας διαβεβαιώνουν ότι οι καπνιστές κινδυνεύουν να αναπτύξουν καρκίνο, καθώς και αναπνευστικά και καρδιοαγγειακά προβλήματα. Μάλιστα, όπως εσχάτως μας ενημέρωσαν Γερμανοί και Ελβετοί γιατροί, απειλούνται σοβαρά και από σχιζοφρένεια: Όσο πιο πολύ καπνίζει κάποιος/α, τόσο αυξάνει ο κίνδυνος να καταλήξει σχιζοφρενής. Τι άλλο γνωρίζουμε; Ότι όσοι κόβουν το τσιγάρο – ή ακόμα καλύτερα δεν κάπνισαν ποτέ – έχουν καλύτερη μνήμη από όσους καπνίζουν. Αντίθετα, οι καπνιστές χάνουν γρηγορότερα τις νοητικές τους λειτουργίες με το πέρασμα του χρόνου. Επίσης μαθαίνουμε ότι ο καπνιστής πατέρας φέρει ευθύνη αν το παιδί του γεννηθεί νεκρό, αφού το παθητικό κάπνισμα στην εγκυμοσύνη αυξάνει τους κινδύνους για τη ζωή ή την μετέπειτα υγεία του εμβρύου. Με δύο λόγια, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας: «Το κάπνισμα αποτελεί μία από τις σοβαρότερες απειλές για τη δημόσια υγεία που έχει αντιμετωπίσει ποτέ ο κόσμος». Σίγουρα;

Μακριά από τους καπνιστές η νόσος του Πάρκινσον

Τελικά οι επιστήμονες μάλλον έχουν βαλθεί να μας τρελάνουν. Ούτε λίγο ούτε πολύ, αφού πρώτα αφορίζουν το κάπνισμα, στη συνέχεια υποπίπτουν σε μια επιστημονική… βλασφημία: Μας πληροφορούν ότι η νικοτίνη (ή και κάποιες άλλες ουσίες του καπνού) προστατεύει τον εγκέφαλο από τη νόσο του Πάρκινσον και άλλες εκφυλιστικές ασθένειες, όπως η νόσος Αλτσχάιμερ. Όπως απέδειξε έρευνα επιστημόνων της Σχολής Δημόσιας Υγείας του Πανεπιστημίου του Χάρβαρντ (δημοσιευμένη στο περιοδικό Neurology), οι ενεργοί καπνιστές έχουν 73% μικρότερο κίνδυνο να αναπτύξουν την εκφυλιστική αυτή νόσο του εγκεφάλου, ενώ οι πρώην καπνιστές διατρέχουν κατά 22% μικρότερο κίνδυνο σε σύγκριση με ανθρώπους που δεν έχουν καπνίσει ποτέ στη ζωή τους. Μάλιστα οι ερευνητές διαπίστωσαν πως όσα περισσότερα χρόνια κάπνιζαν στο παρελθόν, όσα περισσότερα τσιγάρα κάπνιζαν την ημέρα και όσος λιγότερος χρόνος είχε περάσει από τότε που σταμάτησαν να καπνίζουν, τόσο μικρότερος ήταν ο κίνδυνος να ασθενήσουν από Πάρκινσον.
Τα παραπάνω συμπεράσματα αφορούν εξίσου σε άντρες και γυναίκες και συμπίπτουν με τα αποτελέσματα άλλων παρόμοιων ερευνών, που καταδεικνύουν τα οφέλη του καπνού.

Το μυστικό βρίσκεται στα φύλλα του καπνού

Οι επιστήμονες που έκαναν τη μελέτη θέλησαν να εξετάσουν αν τα φύλλα του καπνού περιέχουν νευροπροστατευτικές χημικές ουσίες. Έτσι πήραν στοιχεία και λεπτομερές ιστορικό των καπνιστικών συνηθειών περίπου 80.000 γυναικών και 63.400 αντρών για σχεδόν 9 χρόνια. Σύμφωνα με όσα δήλωσαν σχετικά το 2007 στο πρακτορείο Reuters, δεν έκαναν την έρευνα με στόχο να προτείνουν το κάπνισμα ως προστασία από τη νόσο Πάρκινσον, αλλά για να ενθαρρύνουν και άλλους επιστήμονες να εξετάσουν τις ιδιότητες των φύλλων του καπνού. Κατά τα λεγόμενά τους υπάρχει κάτι στο τσιγάρο – προφανώς μέσα στον καπνό – που φαίνεται ότι προστατεύει τον άνθρωπο από την εν λόγω ασθένεια. Όπως παρατήρησαν, όλοι οι χρήστες καπνού (ακόμα και όσοι δεν τον καπνίζουν, αλλά τον μασούν για παράδειγμα) φάνηκε ότι διατρέχουν μικρότερο κίνδυνο να νοσήσουν από Πάρκινσον – άρα οι νευροπροστατευτικές ουσίες του φυτού δεν φαίνεται να προέρχονται από την καύση του τσιγάρου, αλλά μάλλον αποτελούν συστατικά των φύλλων του καπνού.

Η καλή πλευρά της νικοτίνης

Αξίζει να θυμηθούμε ότι στο παρελθόν αξιοσημείωτος αριθμός επιστημόνων έχει υποστηρίξει την καλή πλευρά της νικοτίνης – σύμφωνα με τους New York Times – αντιμετωπίζοντάς την ως φάρμακο με ιδιαίτερο ενδιαφέρον. Ανάμεσά τους ο ερευνητής και καθηγητής νευροχειρουργικής του Πανεπιστημίου της Νότιας Φλόριντα Dr. Paul R. Sanberg, ο οποίος πρότεινε τα επιθέματα και τις τσίχλες νικοτίνης ως θεραπευτικά μέσα για εκφυλιστικές ασθένειες του νευρικού συστήματος και του εγκεφάλου. Οι ερευνητές της ομάδας του ανακάλυψαν ότι η νικοτίνη μπορεί να εξαλείψει συμπτώματα ασθενειών όπως το σύνδρομο Tourette που χαρακτηρίζεται από τικ στο πρόσωπο, ανεξέλεγκτες κινήσεις και κραυγές, την ελκώδη κολίτιδα – μια φλεγμονώδη νόσο του εντέρου, καθώς και το σύνδρομο ελλειμματικής προσοχής και υπερκινητικότητας. Η νικοτίνη δρα αλλάζοντας τον τρόπο με τον οποίο ο εγκέφαλος χρησιμοποιεί τους νευροδιαβιβαστές (χημικές ουσίες που μεταφέρουν μηνύματα στα νευρικά κύτταρα του εγκεφάλου).

Μεταξύ των επιστημόνων που πειραματίστηκαν με την νικοτίνη ήταν και οι Dr. Paul A. Newhouse, νευροεπιστήμονας από το Πανεπιστήμιο του Βερμόντ, και Dr. Michael G. Zagorski, βιοχημικός από το πανεπιστήμιο Case Western Reserve, οι οποίοι παρατήρησαν ότι η χρήση νικοτίνης προκάλεσε σημαντική βελτίωση των συμπτωμάτων ασθενών με Αλτσχάιμερ. Άλλες μελέτες έδειξαν επίσης ότι οι καπνιστές αντιμετωπίζουν μειωμένο κίνδυνο εμφάνισης Αλτσχάιμερ (ιδίως την κληρονομική μορφή της νόσου), καθώς επίσης ότι η νικοτίνη μπορεί να ενισχύσει τη μάθηση, τη μνήμη και τη ροή αίματος στον εγκέφαλο, ενώ προστατεύει τα νευρικά κύτταρα του εγκεφάλου και βοηθάει στον σχηματισμό νέων αιμοφόρων αγγείων στο σώμα. Σε κάθε περίπτωση πάντως, σύμφωνα με την αμερικανική εφημερίδα, έχουν ξοδευτεί εκατομμύρια δολάρια στις ΗΠΑ για έρευνες σχετικές με τη νικοτίνη, φυσική ή συνθετική.

Ποιο είναι το μυστικό της νικοτίνης;

Όπως αναφέρουν οι New York Times, το μυστικό της νικοτίνης αποκαλύπτει η Dr. Lorna W. Role, καθηγήτρια κυτταρικής βιολογίας και ανατομίας στο Πανεπιστήμιο της Κολούμπια: Η νικοτίνη αναγκάζει τα κύτταρα του εγκεφάλου να απελευθερώσουν μια πλημμύρα από νευροδιαβιβαστές (όπως η ντοπαμίνη, που μεταφέρει μηνύματα ικανοποίησης και ευφορίας) ενισχύοντας παράλληλα τα σήματα αυτών των νευροδιαβιβαστών. Με άλλα λόγια χαράς ευαγγέλια για τον εγκέφαλο, ο οποίος εννοείται ότι αποζητά ξανά και ξανά τη διαδικασία ή την ουσία που τον τόνωσε. (Σημειωτέον ότι η έλλειψη νευροδιαβιβαστών, όπως π.χ. η ντοπαμίνη, ενισχύει τα συμπτώματα εκφυλιστικών ασθενειών τύπου Πάρκινσον).

Καπνιστές γονείς, υγιή παιδιά;

Μάνα, γιατί δεν κάπνιζες όταν με γέννησες; Σαν να μην έφταναν όλες οι παραπάνω έρευνες ήρθε να προστεθεί και μια άλλη αιρετική μελέτη από Σουηδούς επιστήμονες, που αλλάζει όλα όσα γνωρίζαμε μέχρι τώρα: Οι ερευνητές ανακάλυψαν ότι τα παιδιά μητέρων ή πατέρων που κάπνιζαν τουλάχιστον 15 τσιγάρα την ημέρα είχαν χαμηλότερες πιθανότητες να ασθενήσουν από αλλεργικό άσθμα, αλλεργική ρινοεπιπεφυκίτιδα, ατοπικό έκζεμα και αλλεργίες σε διάφορα τρόφιμα, σε σχέση με τα παιδιά μητέρων που δεν είχαν καπνίσει ποτέ. Η έρευνα έγινε ανάμεσα σε περίπου 6.900 άτομα ηλικίας 16-49 ετών και 4.500 παιδιά ηλικίας 3-15 ετών.

Πηγή