Ένας θεσμός από μόνος του δεν λέει απολύτως τίποτα. Στους θεσμούς δίνουν αξία οι άνθρωποι που τους υπηρετούν. Σημαντικοί άνθρωποι εμπλουτίζουν ένα θεσμό ενώ ασήμαντοι τον ευτελίζουν. Πρόεδρος της Δημοκρατίας αυτοανακηρύχθηκε ο φαιδρός δικτάτορας Γεώργιος Παπαδόπουλος. Αλλά Πρόεδρος της Δημοκρατίας, λίγο μετά, αναδείχτηκε από την πρώτη μεταπολιτευτική Bουλή και ο περισσότερο φιλόσοφος και λιγότερο πολιτικός, Κωνσταντίνος Τσάτσος.
Πόσο σεβασμό όφειλαν να δείξουν οι πολίτες στο θεσμό του Προέδρου της Δημοκρατίας στην πρώτη περίπτωση και πόσο στη δεύτερη; Θα μου πείτε πως στην περίπτωση ενός δικτάτορα υπάρχει απλά υφαρπαγή του τίτλου. Συνεχίζω, λοιπόν: Πρόεδρος της Δημοκρατίας υπήρξε ο Κωνσταντίνος Καραμανλής που αντικαταστάθηκε σύμφωνα με την επιθυμία του τσαμπουκαλή Ανδρέα Παπανδρέου, με ένα κοινοβουλευτικό πραξικόπημα (ομοιόμορφα – ομοιόχρωμα) από το Χρήστο Σαρτζετάκη. Χωρίς να έχω τίποτα με τον, κατά τα άλλα συμπαθή, άνθρωπο, είναι προφανές πως ο «θεσμός» δεν είχε πλέον το ίδιο ειδικό βάρος, όχι μόνον εξαιτίας του προσώπου αλλά και της μεθόδου που τον έφερε στη θέση αυτή.
Πόσο μεγάλη ανάγκη έχουμε από έναν τέτοιο θεσμό και σε τι πραγματικά χρησιμεύει; Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας σε μια Προεδρευομένη Δημοκρατία δεν διαφέρει πολύ από το θεσμό της Βασιλείας. Η διαφορά είναι πως η βασιλεία είναι κληρονομική, ενώ η Προεδρία της Δημοκρατίας είναι χαριστική. Είναι η «μεγαλοσύνη» του εκάστοτε πρωθυπουργού που προτείνει έναν πολιτικό στο ύψιστο αξίωμα της χώρας. Είναι ανεξάρτητος ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας; Αν θεωρήσουμε πως είναι και αυτοί άνθρωποι, με ό,τι σημαίνει αυτό, θα οφείλουν μια στοιχειώδη ευγνωμοσύνη στον άνθρωπο που τους «διόρισε» μέσα από ψηφοφορία στη Βουλή, στην υπέρτατη αυτή θεσμική θέση.
Οι Πρόεδροι της Δημοκρατίας στην Ελλάδα είναι κάτι σαν τους νεκρούς πολιτικούς. Μπορεί όσο ζουν να τους απαξιώνουν καθημερινά οι πολιτικοί τους αντίπαλοι, αλλά μόλις πεθάνουν, θυμούνται ξαφνικά τις αρετές τού αποθανόντος. Σ’ αυτό οι Πρόεδροι είναι τυχεροί γιατί απολαμβάνουν αυτή την αποδοχή χωρίς να χρειαστεί να πεθάνουν.
Μπορεί, άραγε, ένας μισοαποτυχημένος πολιτικός ή στη δύση της καριέρας που δεν ολοκληρώθηκε όπως φανταζόταν, ξαφνικά να γίνει Πρόεδρος της Δημοκρατίας; Αν είναι καλός άνθρωπος πολύ χαμηλών τόνων ή αν έχει πει την κατάλληλη λέξη στην κατάλληλη στιγμή, μπορεί. Τελικά, σε τι ακριβώς χρησιμεύει ο θεσμός του Προέδρου της Δημοκρατίας πέρα από το να συναντάει κάθε λίγο τους αρχηγούς των κομμάτων εξουσίας, ανταλλάσσοντας μπροστά στις κάμερες διαλόγους ξεσηκωμένους από το θέατρο της Δευτέρας της Ε.Ρ.Τ.;
Το τι περιμένουν τα κόμματα από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας περιγράφεται με τρεις λέξεις που ξεκινούν με το στερητικό άλφα: αμεροληψία, απραξία, απυρόβλητο. Επιζητούν τη χρυσή ουδετερότητα. Κάτι σαν κρέμα παγωτό: δύσκολα θα βρεις κάποιον να το σιχαίνεται και σπάνια θα βρεις κάποιον να το λατρεύει με τον παροξυσμό που λατρεύει το παγωτό σοκολάτα.
Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας είναι χρήσιμος, απαραίτητος και πραγματικός εθνάρχης τη στιγμή που η χώρα θα βρεθεί σε μία πολύ, μα πάρα πολύ, δύσκολη κατάσταση. Όταν η κυβέρνηση και το πολιτικό σύστημα θα έχουν απαξιωθεί, θα έχουν καταρρεύσει, και ο λαός θα βρίσκεται εξαγριωμένος και απελπισμένος στους δρόμους. Εκεί θα πρέπει να αναλάβει κάποιο ρόλο. Αλλά, ευτυχώς, η Ελλάδα δεν έχει τέτοια προβλήματα αυτή τη στιγμή που γράφονται αυτά…
Περικλής Πηλείδης
Σύμβουλος απελπιστικής ουδετερότητας.
aixmi
Απλά μας ενδιαφέρει να ακούγονται όλες οι απόψεις χωρίς λογοκρισία.
Τα Μπουλούκια
Η παρούσα αρθρογραφία έχει καθαρά ενημερωτικό χαρακτήρα. Ο αναγνώστης οφείλει να διασταυρώνει τις πληροφορίες για θέματα που τον ενδιαφέρουν. Τα κείμενα βασίζονται σε υλικό από Ελληνικές και ξενόγλωσσες δημοσιεύσεις, οι οποίες αναφέρονται στο μέτρο του δυνατού. Τα συκοφαντικά ή υβριστικά σχόλια θα διαγράφονται χωρίς προειδοποίηση.