Πως αντιμετωπίζουμε τον παιδικό βήχα

Ο βήχας είναι ένα θορυβώδες σύμπτωμα που δικαίως ανησυχεί τους γονείς γιατί ειδικά αν ο βήχας είναι βραδινός και δεν αφήνει το παιδί να κοιμηθεί, φοβούνται για ακροαστικά ή πνευμονία.

Ο βήχας δεν είναι ασθένεια, είναι ένα σύμπτωμα μόνο και δεν είναι πάντοτε ανεπιθύμητος, ούτε επικίνδυνος. Ουσιαστικά είναι η αντανακλαστική αντίδραση στον ερεθισμό των αεροφόρων οδών. Στην αρχή υποδηλώνει ότι κάτι ενοχλεί το αναπνευστικό σύστημα του παιδιού και ο οργανισμός του προσπαθεί να το πετάξει προς τα έξω με τις κινήσεις του βήχα. Μπορεί να είναι ένα μικρόβιο, ένα ξένο σώμα όπως σκόνη, μυρωδιές κ.α

Επειδή είναι ιδιαίτερα σύνηθες σύμπτωμα στα παιδιά, οι γονείς θα πρέπει να μάθουν να το αντιμετωπίζουν σωστά.

Κάποιες φορές ο βήχας είναι ένδειξη σοβαρότερων προβλημάτων, τα οποία ενδέχεται να απαιτούν ιατρική περίθαλψη. Είναι καλό να γνωρίζετε ποιες παθήσεις συνδέονται με έναν επίμονο, υποτροπιάζοντα βήχα, καθώς και πώς μπορείτε να εντοπίσετε την ύπαρξη αυτών των παθήσεων.

Αξιολογούμε τον βήχα

Δεν είναι πάντα εύκολο να καταλάβουμε ποιος βήχας θα πρέπει να μας ανησυχεί. Φροντίστε να αξιολογείτε τα κυριότερα χαρακτηριστικά του βήχα: τη διάρκειά του, την ποιότητά του και τα συνοδευτικά συμπτώματα.

Διάρκεια
Ο βήχας μπορεί να είναι οξύς (με διάρκεια μικρότερη από τρεις εβδομάδες) ή χρόνιος. Συνήθως, ο οξύς βήχας οφείλεται σε κάποια λοίμωξη της αναπνευστικής οδού, δηλαδή σε ένα κοινό κρυολόγημα. Σπάνια, ένας οξύς βήχας μπορεί να εμφανιστεί ύστερα από ένα επεισόδιο πνιγμού, προειδοποιώντας ότι έχει εισέλθει στο αναπνευστικό σύστημα ένα μέρος της τροφής ή ακόμα και ένα ξένο σώμα. Όταν ο βήχας επιμένει για μεγαλύτερα χρονικά διαστήματα ή χαρακτηρίζεται από συχνές υποτροπές, συχνά προειδοποιεί για κάποιο πρόβλημα.

Ποιότητα
Η φύση του βήχα είναι ενδεικτική. Για παράδειγμα, ο βραχνός βήχας που θυμίζει γάβγισμα σκύλου, συνδέεται με την ψευδομεμβρανώδη λαρυγγίτιδα. Ο σπασμωδικός βήχας που λήγει με έναν έντονο συριγμό κατά την εισπνοή, παραπέμπει σε κοκίτη. Ο ξηρός, μόνιμος βήχας που παύει κατά τον ύπνο, είναι νευρικός βήχας. Ο παραγωγικός βήχας που συνοδεύεται από πράσινα πτύελα, δηλώνει την ύπαρξη κάποιας λοίμωξης.


Συνοδευτικά συμπτώματα
Ο βήχας αξιολογείται καλύτερα όταν εξετάζεται στο πλαίσιο εκδήλωσής του.

Αν το παιδί υποφέρει από αλλεργίες και ο παραγωγικός βήχας του συνοδεύεται από αγκομαχητό, μπορεί να έχει άσθμα.

Αν το κρυολόγημα πλήττει πάντα την περιοχή του θώρακα και εκδηλώνεται με έντονο βήχα, το παιδί ενδέχεται να έχει άσθμα. Στο άσθμα, ο βήχας επιδεινώνεται τη νύχτα ή ύστερα από έντονη σωματική προσπάθεια.

Ένα παιδί που φαίνεται άρρωστο, εμφανίζει πυρετό και αναπνέει γρήγορα και ρηχά, μπορεί να έχει πνευμονία.

Ο βήχας που αρχίζει στη διάρκεια ενός κρυολογήματος, αλλά επιμένει και συνδέεται με πόνο στο πρόσωπο και πράσινο ρινικό έκκριμα, δηλώνει την ύπαρξη ιγμορίτιδας.

Η ελλιπής απόκτηση βάρους και οι υποτροπιάζουσες θωρακικές λοιμώξεις προειδοποιούν για υποβόσκουσες παθήσεις, όπως η κυστική ίνωση ή κάποια μορφή ανοσοανεπάρκειας.


Πώς αντιμετωπίζεται ο βήχας;

Τα περισσότερα είδη βήχα οφείλονται σε απλές λοιμώξεις της άνω αναπνευστικής οδού που παρέρχονται γρήγορα. Δεν μπορούμε να κάνουμε πολλά για να αντιμετωπίσουμε το βήχα που οφείλεται σε ένα κοινό κρυολόγημα. Η κοδεΐνη και η δεξτρομεθορφάνη, τα δύο συνηθέστερα φάρμακα που χορηγούνται για την καταστολή του βήχα, είναι αποτελεσματικά.

Υπάρχουν πολλά αντιβηχικά σιρόπια που χορηγούνται χωρίς ιατρική συνταγή, αλλά μπορεί να προκαλέσουν παρενέργειες, ειδικά στα νήπια. Έτσι, καθώς δεν είναι ιδιαίτερα αποτελεσματικά και επειδή μπορεί να αποδειχθούν επιβλαβή, η χρήση τους δεν συνιστάται, ειδικά στους πρώτους 12 μήνες της ζωής.

Το ζητούμενο είναι να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα που κρύβεται πίσω από τον βήχα. Για το βήχα του άσθματος δεν χρειάζεται κανένα αντιβηχικό φάρμακο, παρά μόνο μια καλή αντιασθματική θεραπεία. Για την πνευμονία και την ιγμορίτιδα πρέπει να χορηγούνται αντιβιοτικά. Όσο για τα ξένα σώματα, προφανώς πρέπει να αφαιρούνται.

Τα σωστά βήματα

Σε πρώτη φάση δεν ανησυχούμε και προσπαθούμε με φυσικούς τρόπους να μαλακώσουμε τον βήχα και να ρευστοποιήσουμε τις εκκρίσεις. Αυτό μπορούμε να το πετύχουμε με τους εξής τρόπους:

1. Δίνουμε στο παιδί περισσότερα υγρά να πίνει όπως νερό ή χαμομήλι.

2. Δίνουμε μαλακτικά όπως χαμομήλι με μέλι, φασκόμηλο με μέλι και λεμόνι, γάλα με μέλιι κ.α

3. Αλείφουμε στο στήθος του ή στο άνω χείλος (δηλαδή κάτω από την μύτη του) πολύ μικρή ποσότητα αλοιφής ευκαλύπτου ή μέντας τα οποία βοηθούν στο άνοιγμα της μύτης.

4. Βάζουμε έναν υγραντήρα μέσα στο δωμάτιο του παιδιού, καθώς οι ατμοί βοηθούν στο άνοιγμα της μύτης και την ρευστοποίηση των βρογχικών εκκρίσεων.

5. Διατηρούμε το δωμάτιο του παιδιού καθαρό και ένα παράθυρο ανοιχτό για να ανανεώνεται το οξυγόνο.

6. Του κάνουμε συχνά μπάνιο με ζεστό νερό που βοηθάει στην διαστολή δέρματος και αγγείων και βλενόλυση των εκκρίσεων. Αν έχει πυρετό αντενδείκνυται το θερμό μπάνιο.

7. Χτυπάμε απαλά αρκετές φορές την ημέρα την πλάτη και ιδιαίτερα την στιγμή που βήχει καθώς οι κραδασμοί που προκαλούμε είναι μία φυσιοθεραπεία και βοηθά στην βλενόλυση και απομάκρυνση των εκκρίσεων από τα τοιχώματα των βρόγχων.

8. Βάζουμε πολύ φυσιολογικό ορό στη μύτη και πολλές φορές την ημέρα απομακρύνοντας τις βλέννες οι οποίες πέφτοντας πίσω στο ρινοφάρυγγα μπορεί να προκαλούν βήχα.

9. Ανησυχούμε και επικοινωνούμε με τον παιδίατρο όταν συνυπάρχει και πυρετός ή το παιδί εμφανίζει δυσκολία στην αναπνοή.

nooz