Γράφει η Ελπίδα Πιτάκη.
Κόσμος ιδεατός ή ιδανικός; Ονειρικός ή πραγματικός; Στο νησί της Ουράνιας Αφροδίτης η ζωή ακροβατεί μεταξύ μύθου και πραγματικότητας, καλώντας σε να ζήσεις όποια
πτυχή της θέλεις. Ό,τι κι αν επιλέξεις να βιώσεις, ένα είναι το σίγουρο: το «Ταξίδι στα Κύθηρα» αποδεικνύεται κάθε άλλο παρά... ουτοπικό!
πτυχή της θέλεις. Ό,τι κι αν επιλέξεις να βιώσεις, ένα είναι το σίγουρο: το «Ταξίδι στα Κύθηρα» αποδεικνύεται κάθε άλλο παρά... ουτοπικό!
Ένας μύθος και μια ταινία. Δύο πολύ καλές αφορμές και βρίσκομαι ήδη στα Κύθηρα. Ο πρώτος αναφέρει ότι εδώ γεννήθηκε η Ουράνια Αφροδίτη, η θεότητα του πλατωνικού έρωτα (γι' αυτό άλλωστε και στην αρχαιότητα αναφέρεται ως Κυθέρεια Αφροδίτη). Από την άλλη το «Ταξίδι στα Κύθηρα», η ταινία του Θεόδωρου Αγγελόπουλου, παρουσιάζει το νησί ως κάτι το ιδεατό, το ανύπαρκτο. Έτσι, λοιπόν, έρχομαι να ανακαλύψω τι είναι αυτό το «κάτι» που κάνει τούτο τo κομμάτι γης μεταξύ Πελοποννήσου και Κρήτης στην καρδιά του Μυρτώου πελάγους τόσο μυθικό και ερωτικό και ταυτόχρονα ονειρικό και ιδανικό. Τι είναι «αυτό» που είδαν όσοι εμπνεύστηκαν (κυρίως Γάλλοι καλλιτέχνες την εποχή του Ρομαντισμού) από τα Κύθηρα και εξέφρασαν την «εικόνα» και την «αύρα» τους σε πίνακες, τραγούδια, ταινίες. Να δώσω, δηλαδή, τη δική μου ερμηνεία στο μύθο, ζώντας την κυθηραϊκή πραγματικότητα.
ΕΝΑ ΝΗΣΙ ΓΙΑ ΟΛΟΥΣ
Πορφυρούσα ή Πορφυρίς κατά την αρχαιότητα και Τσιρίγο επί Eνετοκρατίας (αυτή η ονομασία διατηρείται μέχρι και σήμερα), τα Κύθηρα αποτέλεσαν μήλον της έριδος για πολλές αυτοκρατορίες. Βυζαντινοί, Ενετοί, Γάλλοι, Άγγλοι κατακτητές πέρασαν από το νησί, αφήνοντας ο καθένας ξεχωριστά το δικό του σημάδι. Μάλιστα, η μακρόχρονη ενετική παρουσία γίνεται αντιληπτή ακόμη και στις μέρες μας, τόσο στην αρχιτεκτονική όσο και στη γλώσσα. Βρίσκονταν σε «ξένα» χέρια έως το 1864, χρονολογία που τα Επτάνησα -και κατά συνέπεια και τα Κύθηρα- ενώνονται με τη μητέρα-Ελλάδα. Από το 1928, μάλιστα, υπάχθηκαν διοικητικά στην υπερνομαρχία Πειραιά και πιο συγκεκριμένα στα νησιά του Αργοσαρωνικού. Ως ένα «χωνευτήρι λαών» θα μπορούσε να τα χαρακτηρίσει κανείς, καθώς στη μικρή επικράτειά τους μπορούν να τους χωρέσουν όλους, ανάμεσά τους και εσένα. Μοναδική προϋπόθεση να το θέλεις και να το αναζητάς από ψυχής.
ΑΚΑΤΕΡΓΑΣΤΟ ΔΙΑΜΑΝΤΙ
Είναι στιγμές που αναρωτιέμαι πόση ομορφιά μπορεί να χαρακτηρίζει έναν τόπο. Η απάντηση έρχεται αβίαστα με μια βόλτα στο στολίδι του νησιού, τη Χώρα. Χτισμένη στο νοτιότερο άκρο των Κυθήρων, από το 1537 είναι η πρωτεύουσά τους μετά την καταστροφή της Παλαιόχωρας από τον θρυλικό Μπαρμπαρόσα. Περιπλανιέμαι στον παραδοσιακό οικισμό και πιάνω τον εαυτό μου να χαζεύει τα ασβεστωμένα σπίτια -κράμα βενετσιάνικης, αιγαιοπελαγίτικης και κρητικής αρχιτεκτονικής-, τις πολύχρωμες γραφικές γωνιές με τις ανθισμένες μπουκαμβίλιες, τις πάλλευκες καμάρες που δημιουργούν την αίσθηση ότι μπαίνω σε ένα τούνελ με άγνωστη... κατεύθυνση. Κάνω μια στάση στον οικισμό του Μέσα Βούργου, με τα εντυπωσιακά παλιά αρχοντικά και τις πολλές εκκλησίες. Ασυνείδητα, τα βήματά μου με οδηγούν στο Ενετικό Κάστρο. «Σκαρφαλωμένο» στην κορυφή ενός βράχου (η κατασκευή του ολοκληρώθηκε το 1502), δημιουργήθηκε για να προστατεύει τους κατοίκους του νησιού από τις επιδρομές των πειρατών. Τα αρχαιολογικά μνημεία του χώρου μού υπενθυμίζουν την ιστορία του νησιού. Εδώ συναντώ και το πλούσιο Τοπικό Αρχείο Κυθήρων, το δεύτερο μεγαλύτερο της Ελλάδας μετά από αυτό της Κέρκυρας. Δεν παραλείπω να φωτογραφίσω πανοραμικά το Καψάλι -υπό το άγρυπνο βλέμμα του Αϊ-Γιάννη στον γκρεμνό-, το επίνειο της Χώρας και σημείο συνάντησης ντόπιων και επισκεπτών, καθώς εδώ συγκεντρώνονται τα περισσότερα cafes, εστιατόρια και μπαράκια του νησιού. Η θέα τόσο στη Χώρα, όσο στο αντικρινό νησάκι Χύτρα (ή Αυγό), τα Αντικύθηρα και την Κρήτη συνεπαίρνουν το νου, ταξιδεύοντάς τον μακριά, με μοναδικό background το βαθύ μπλε του πελάγους...
ΕΙΚΟΝΕΣ ΣΑΝ ΨΕΜΑ
Υπάρχει ένα «κρυφό» μέρος στο νησί που με κάνει και νιώθω ελεύθερη, τραβάει από πάνω μου, ως δια μαγείας, κάθε ίχνος άγχους και στρεσαρισμένης καθημερινότητας. Αυτό δεν είναι άλλο από τον Μυλοπόταμο, 15 χλμ. βορειοδυτικά της Χώρας. Μια τεράστια πλακοστρωμένη πλατεία, με τους αιωνόβιους πλατάνους να χαρίζουν την ανακουφιστική σκιά τους στους περαστικούς και τα παραδοσιακά καφενεία-μεζεδοπωλεία να σε φέρνουν εδώ ξανά και ξανά. Τα τρεχούμενα νερά του ρέματος που περνούν κάτω από την εκκλησία του Αγίου Σώζοντος, «ντύνουν» μουσικά τις στιγμές χαλάρωσης που ζω εδώ. Ο αχός τους με οδηγεί στον Καταρράκτη της Νεράιδας. Ένα τοπίο απαράμιλλης φυσικής ομορφιάς εμφανίζεται μπροστά μου. Αραχνοΰφαντα, διαπερατά από τον ήλιο νερά, που πέφτουν από ύψος 10 μ., μια μικρή λιμνούλα στη βάση τους και το καταπράσινο περιβάλλον ολόγυρα, όλα με αιχμαλωτίζουν στην «αγκαλιά» τους και βάζουν σε εγρήγορση όλες τις αισθήσεις μου, μετατρέποντάς με στη σφαίρα της φαντασίας στη... νεράιδα του παραμυθιού! Η ώρα περνάει και βάζω πλώρη για τη 2η έκπληξη των Κυθήρων: το ψαροχώρι του Αυλαίμονα, περίπου 24 χλμ. βορειοανατολικά της Χώρας. Από τα πιο γραφικά χωριά των Κυθήρων, χαρακτηρίζεται από την κλειστή βραχώδη παραλία με τα τιρκουάζ νερά, το Βενετσιάνικο Κάστρο (Καστέλλο), το ηλιακό ρολόι στο αρχοντικό Καβαλίνι, το γραφικό λιμανάκι με τα παραδοσιακά ψαροκάικα και το ολόφρεσκο ψάρι που σερβίρουν οι ταβέρνες του. Αυτό, ωστόσο, που εντυπωσιάζει περισσότερο είναι το όλο «σκηνικό» στην παραλία, που φέρνει στο νου εικόνες από ελληνική ταινία της δεκαετίας του '60!
ΒΟΥΤΑ ΜΕΣΑ ΤΗΣ
Από τα πιο χαρακτηριστικά σημεία των Κυθήρων, οι παραλίες του νησιού φημίζονται για τα κρυστάλλινα, διαυγή νερά που σε καλούν να βουτήξεις στην υδάτινη πρόκλησή τους. «Ακατέργαστες» ακόμη οι περισσότερες, διαθέτουν μια «άγρια» ομορφιά, που δύσκολα συναντάς αλλού. Προσβάσιμες με το αυτοκίνητο ή από τη θάλασσα, θα σε κάνουν να νιώσεις πως βρίσκεσαι στον παράδεισο. Πολύ κοντά στη Χώρα και από τις πιο φημισμένες είναι αυτή του Χαλκού, στο νοτιοανατολικό τμήμα του νησιού. Μικρός κόλπος με βότσαλο και σμαραγδένια νερά, ξαπλώστρες και καντίνα. Λίγο πιο πάνω θα συναντήσεις τη Φυρή Άμμο του Καλάμου. Απέραντη ακτή με κόκκινη άμμο και βότσαλο, γαλαζοπράσινα νερά που μοιάζουν με πισίνα, απότομα βράχια στο πίσω μέρος και θέα στον Αυλαίμονα και το εκκλησάκι του Αγίου Γεωργίου στο βουνό. Συνεχίζοντας με βόρεια κατεύθυνση, ταμπέλες σε οδηγούν στην Κομπονάδα. Αγαπημένη επιλογή όσων νιώθουν δυσφορία φορώντας... μαγιό, είναι αυτή η μεγάλη πλαζ με πέτρα. Από τις πιο πολυφωτογραφισμένες, ωστόσο, ακτές του νησιού δεν είναι άλλη από το Καλαδί.
Ο τεράστιος βράχος που αναδύεται από τη θάλασσα είναι τόσο εντυπωσιακός που δύσκολα αντιστέκεσαι στο «κλικ» της μηχανής! Θεόρατα βράχια δημιουργούν φυσική σκιά, ενώ αν περπατήσεις στο βότσαλο από τη μεριά της θάλασσας, δεξιά του βράχου, θα οδηγηθείς σε μια πιο μικρή παραλία, για εσένα που επιδικώκεις... prive καταστάσεις. Επόμενη στη σειρά η Λίμνη, με τους σχηματισμούς των βράχων που μοιάζουν με πρόσωπο, με το βότσαλο και τη διαυγή υδάτινη αγκαλιά να αποτελούν τα κύρια χαρακτηριστικά της. Η μεγαλύτερη σε μήκος πλαζ των Κυθήρων, η Παλαιόπολη, βρίσκεται πριν από εκείνη του Διακοφτίου (που είναι οργανωμένη), τη μοναδική ακρογιαλιά του νησιού με ψιλή άμμο. Τα νερά και η θέα στο εντυπωσιακό ναυάγιο κλέβουν την παράσταση. Με βόρειο προσανατολισμό, η Φυρή Άμμος Αγίας Πελαγίας και η Κακιά Λαγκάδα (με μπλε σημαία) διαθέτουν ψιλό κοκκινωπό βοτσαλάκι και νερά-πρόκληση. Επόμενη στάση η Αγία Πελαγία. Τουριστικό θέρετρο με μεγάλη, οργανωμένη ακτή, παραδοσιακές ταβέρνες και ουζερί, ξενοδοχεία και ενοικιαζόμενα δωμάτια κατά μήκος της. Σε απόσταση 10΄ από εδώ, η Πλατειά Άμμος (οργανωμένη με ξαπλώστρες και ταβερνάκια) είναι πολύ κοντά στο φάρο Μουδαρίου και την παραλία του Αγίου Νικολάου. Στο νοτιοδυτικό τμήμα του νησιού, 20΄ από τη Χώρα, θα συναντήσεις το Μελιδόνι. Έναν μικρό κόλπο με κρυστάλλινα νερά και φόντο το νησάκι της Χύτρας, που δεν θα σε αφήσει να απομακρυνθείς από κοντά του πριν τη δύση του ηλίου!
ΤΟ ΠΙΟ ΛΑΜΠΡΟ ΑΣΤΕΡΙ!
«Πόσα αστέρια να χωρούν στην αγκαλιά του ουρανού;», αναρωτιέμαι, καθώς παρατηρώ τον έναστρο ουρανό των Κυθήρων. «Αμέτρητα», η φωνή της συνείδησης μου ψιθυρίζει. Κι όμως όταν κοιτάξεις ψηλά, εκεί που οι φωτεινές κουκκίδες γεμίζουν σαν λαμπερές λιβελούλες το βαθύ μαύρο του απέραντου σύμπαντος, θα δεις ένα φωτεινό, το πιο φωτεινό απ' όλα, αστέρι να σου χαμογελάει. Είναι η «ψυχή» των Κυθήρων, που συντροφεύει όλα τα βράδια σου στο νησί. Είναι η φωνή που σου εύχεται κάθε μέρα καληνύχτα με τον πιο γλυκό τρόπο. Είναι αυτή η τελευταία εικόνα που θα κρατήσεις λίγο πριν φύγεις. Είναι η αιτία που θα σε ξαναφέρει πίσω. Είναι ο αποδέκτης της υπόσχεσης που θα δώσεις ότι πολύ σύντομα θα βρίσκεσαι και πάλι εδώ. Αυτό το νησί που λάτρεψες από την πρώτη κιόλας στιγμή, ξέρει τον τρόπο να σε σαγηνεύει, γνωρίζει πολύ καλά ότι είναι ακαταμάχητο και έχει πλήρη επίγνωση της ερωτικής και ερωτεύσιμης διάθεσης που εκπέμπει. Ξέρεις γιατί; Γιατί ο ονειρικός και ιδεατός προορισμός που περίμενες να συναντήσεις είναι τελικά... 100% πραγματικός!
Απλά μας ενδιαφέρει να ακούγονται όλες οι απόψεις χωρίς λογοκρισία.
Τα Μπουλούκια
Η παρούσα αρθρογραφία έχει καθαρά ενημερωτικό χαρακτήρα. Ο αναγνώστης οφείλει να διασταυρώνει τις πληροφορίες για θέματα που τον ενδιαφέρουν. Τα κείμενα βασίζονται σε υλικό από Ελληνικές και ξενόγλωσσες δημοσιεύσεις, οι οποίες αναφέρονται στο μέτρο του δυνατού. Τα συκοφαντικά ή υβριστικά σχόλια θα διαγράφονται χωρίς προειδοποίηση.